نقش عملیات لیزینگ در چرخه اقتصادی کشورها و اثرات مثبت و اجتناب‌ناپذیری که در ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا و سرانجام توازن منطقی در موازنه پرداخت‌های جوامع صنعتی و رو به توسعه به جای گذاشته، موجب گردیده است که این شیوه اعتباری، امروز با تکیه بر تخصص‌ها و ویژگی‌های نوین اجرایی بتواند موقعیت خود را به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های تأمین اعتبار در سطح اقتصاد داخلی و بین‌المللی تثبیت نماید. بر این اساس، تحقیقاً بخش عظیمی از عملیات مالی، تسهیلاتی و سرمایه‌گذاری و تأمین اعتبار در جهان با استفاده از روش‌های نوین لیزینگ انجام می‌پذیرد. به طوری که بر اساس بررسی‌های مؤسسات مطالعاتی اقتصادی معتبر جهان روش تأمین اعتبارات از طریق لیزینگ، در بین مکانیزمهای گوناگون اعتباری، بعد از وامهای مستقیم بانکی در مرتبه دوم قرار گرفته است (آملی دیوا، 1386 :88).
رقابت روزافزون در محیطهای اقتصادی، شرکتها را بر آن داشته که پیرامون عملکرد خود هوشیارتر عمل کنند. همان‌گونه که هر سال میلیاردها دلار صرف مخارج سرمایهای میگردد، مؤثرترین راهها برای تحصیل تجهیزات هر روز بیش از پیش مورد توجه قرار میگیرد. شرکتی که از مؤثرترین روش‌های کسب درآمد استفاده می‌کند، از این رقابت فایده خواهد برد. بنابراین لیزینگ در برابر خرید به عنوان جزء لاینفک تصمیم‌گیری جهت تحصیل تجهیزات سرمایهای مورد توجه قرار میگیرد (دیلن، 23:1385).
در کشور ما نیز با توجه به وجود نیاز مبرم به چنین شیوه تأمین مالی، شرکتهای مختلفی پا به صنعت لیزینگ نهادند. به طوری که بسیاری از شرکتهای دولتی و غیردولتی در حال حاضر در کشور مشغول به فعالیت در این زمینه می‌باشند. بنابراین شناخت عملکرد شرکتهای لیزینگ میتواند در جهت شروع فعالیت‌های جدید و همچنین حفظ فعالیت‌های موجود به این شرکتها یاری رساند. لذا مسئله‌ای که ما در این تحقیق با آن روبرو هستیم این است که عملکرد شرکتهای فعال در صنعت لیزینگ در ایران چگونه است؟
- اهمیت و ضرورت تحقیق
1-3-1. اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری
امروزه به دلیل تحولات وسیعی که طی نیم قرن اخیر در عرصه اقتصادی جهان، رخ داده است و همچنین تغییر و تحولات گسترده در زمینه عرضه و تقاضا، موجب شده است تا دست اندرکاران سیاستهای اقتصادی در کشورها، برنامه‌های لازم برای تأسیس شرکت‌هایی جدید، که میتوانند ابزارهای اعتباری در جهت رشد صنایع و اقتصاد آنها محسوب شوند را در دستور کار خود قرار دهند.
شرکتهای لیزینگ از جمله واحدهایی هستند که با تدوین مناسب آئین نامه‌ها و مقررات فعالیت آنها، میتوانند سهم بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها داشته باشند. بر اساس بررسی‌های صورت گرفته امروزه بیش از 20 درصد از کل سرمایه‌گذاری روی تجهیزات در دنیا، از طریق لیزینگ انجام می‌شود (البته این میزان فقط شامل دارایی‌های منقول می‌باشد). مطالعات نشان می‌دهد که روش تأمین مالی از طریق لیزینگ، در بین مکانیزمهای گوناگون اعتباری، بعد از وامهای مستقیم بانکی در مرتبه دوم قرار گرفته است و بیش از یک سوم اعتبارات از این طریق تأمین می‌شود.
حال با توجه به آنچه که در خصوص ضرورت و اهمیت صنعت لیزینگ گفته شد، این سؤال اساسی مطرح است که نحوه عملکرد شرکتها در صنعت لیزینگ چگونه است؟
غالباً گفته می‌شود که بدون ارزیابی عملکرد فعلی، هیچ بهبودی حاصل نمی‌شود. ارزیابی‌ها بر پایه نتایج اندازه‌گیری فعالیت‌ها و عملکرد صورت میگیرد. معمولاً کارایی و بهرهوری سازمانی با اندازه‌گیری نتایج عملکرد مورد ارزیابی قرار میگیرد، بنابراین هر سازمانی نیازمند طراحی سیستمی برای اندازه‌گیری عملکرد می‌باشد که در خصوص کارایی و اثربخشی فعالیت‌های بخشهای مختلف سازمان اطلاعات مربوط، دقیق و به موقع برای تصمیم گیران ارائه نماید (چن، 2009).
به طور کلی چنانچه سیستم مالی یک کشور که مؤسسات لیزینگ جزیی از آن هستند کارایی داشته باشند، منابع مالی به صورت بهینه به بخشهای کارای اقتصاد تخصیص مییابد و موجب افزایش تولید، سطح اشتغال و رشد اقتصادی خواهد شد در حالیکه تأمین مالی از طریق لیزینگ یکی از بخشهای حیاتی تأمین مالی مدرن می‌باشد بنابراین سنجش عملکرد و محاسبه کارایی شرکتهای لیزینگ از اهمیت بسزایی برخوردار است.
1-3-2. اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی
از آنجا که هر بنگاه اقتصادی برای ادامه حیات خود در جریان رقابت با سایر بنگاه‌های موجود در یک صنعت با توجه به رشد فزاینده تکنولوژی و موج گسترده اطلاع‌رسانی و توسعه خدمات متنوع، همواره باید از پویایی لازم برخوردار باشد، لذا کنترل و ارزیابی مستمر فعالیت آن بنگاه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌نماید، بنابراین شرکتهای لیزینگ نیز به عنوان عضو فعال این سیستم از این قاعده مستثنی نبوده و ارزیابی به گونه‌های مختلف را در این خصوص می‌طلبند.
علاوه بر این کارایی شرکتهای لیزینگ از جمله موضوعاتی است که هم برای مدیران آنها و سیستم نظارتی و هم برای مشتریان و سایر ذینفعان این شرکتها حائز اهمیت است، چرا که مدیران برای باقی ماندن در عرصه رقابت با سایر شرکتها نیازمند رسیدن به بالاترین سطح کارایی بوده و از طرف دیگر مشتری و سیستم نظارتی می‌دانند که افزایش کارایی همواره توأم با کاهش قیمت و افزایش کیفیت خواهد بود. بنابراین در این تحقیق علاوه بر ارزیابی عملکرد و تعیین میزان کارایی شرکتها، نه تنها شرکتهای لیزینگ ناکارا رتبهبندی میشوند بلکه شرکتهای کارا نیز رتبهبندی شده که اهمیت این کار از آن جهت است که شرکتهای کارایی که در رتبههای پایینتر قرار گرفتهاند میتوانند در جهت ارتقاء کارایی خود اقدام کنند.
با توجه به تمامی مواردی که ذکر شد و همانطور که در فصل دوم تشریح می‌شود، به دلیل اهمیت بالای ارزیابی عملکرد و از طرف دیگر نقش مهم شرکتهای لیزینگ در توسعه اقتصاد، ارزیابی عملکرد آنها موضوع بسیار مهمی است و پس از بررسی مطالعات پیشین یافت شد که هیچ‌گونه تحقیقی در زمینه ارزیابی عملکرد شرکتهای لیزینگ انجام نشده است بنابراین تمامی این مسائل دلیلی بر انجام این تحقیق شدند.
- هدف‌های تحقیق
هدف اصلی این تحقیق «سنجش عملکرد شرکتهای فعال در صنعت لیزینگ با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی دادهها (DEA)» می‌باشد که در طی انجام این پژوهش اهداف فرعی زیر را نیز تحقق خواهیم بخشید؛
- شناسایی شرکتهای لیزینگ کارا و ناکارا
- رتبهبندی شرکتهای فعال در صنعت لیزینگ بر اساس نمرات کارایی آنها
- رتبهبندی شرکتهای لیزینگ کارا با استفاده از روش AHP/DEA تقاطعی
- بیان راه‌کارهایی جهت رفع ناکارایی شرکتهای لیزینگ
- سؤال‌های تحقیق
1-5-1. سؤال اصلی
در این تحقیق از رویکرد تحلیل پوششی دادهها به منظور ارزیابی عملکرد شرکتهای لیزینگ استفاده خواهد شد؛ بنابراین با توجه به استفاده از رویکرد تحلیل پوششی دادهها فرضیه‌ای در نظر گرفته نشده است. لذا سؤال تحقیق به شرح زیر است:
- وضعیت عملکردی شرکتهای فعال در صنعت لیزینگ ایران چگونه است؟
1-5-2. سؤالات فرعی
- شرکتهای لیزینگهای کارا و ناکارا کدام‌اند؟
- میزان کارایی لیزینگها چقدر است؟
- رتبهبندی شرکتهای لیزینگ بر اساس نمرات کارایی آنها چگونه است؟
- علت ناکارایی لیزینگهای ناکارا چیست؟
- چگونه می‌توان کارایی لیزینگهای ناکارا را بهبود بخشید؟
. Leasing
. Data Envelopment Analysis
فرم در حال بارگذاری ...
