با گسترش شهرها و رشد ساخت و ساز، عوامل زیادی که آسایش همه­جانبه­ی ساکنان را تامین می­کند، مورد غفلت قرار گرفته است. عدم هم­خوانی ساختمان ها با اقلیم و بوم منطقه و فراموشی تجربه­های گذشته باعث آسیب هایی شده است که از آن جمله می­توان به عدم آسایش حرارتی و احساس رضایتمندی و هم چنین بالاتر رفتن مصرف انرژی اشاره نمود (Al-Neama, 2011). در نتیجه­ی عدم توجه به طراحی اقلیمی، یکی از ساختارهای فراموش شده، ساختمان­های خاک پناه می­باشند که در بسیاری از شهرهای ایران رواج داشته­اند. این ساختار در بسیاری از اقلیم­ها به صورت گودال باغچه و در بسیاری از مناطق دیگر به صورت خانه­های دستکند به چشم می­خورد. بررسی دقیق تعامل این نوع ساختمان­ها با زمین و خاک اطراف یکی از چالش­های قابل مطالعه است. لذا بررسی ویژگی­ها و عملکرد حرارتی این الگوها در شرایط آب و هوایی مختلف، جهت توسعه این ساختار به عنوان یک الگوی مناسب برای ساختمان­های امروزی، شایان اهمیت می­باشد.

 

1-3- ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق:

 

خاک یکی از ارزان ترین و در دسترس­ترین مصالحی است که در اکثر مکان­ها یافت می­شود. عملکرد حرارتی خاک یکی از اثراتی است که با ساخت و ساز جدید و ورود مصالح مدرن مورد غفلت واقع شده است. خاک در ضخامت وعمق­های متفاوت، عملکرد حرارتی متفاوتی دارد. این مصالح که خاصیت اینرسی حرارتی مناسبی دارد، می­تواند نقش پررنگی در تامین آسایش حرارتی ساکنین ساختمان ها ایفا کند. (Al-Neama, 2011)

 

پناه بردن به دل زمین و استفاده ازخاصیت حرارتی خاک یکی از ترفندهایی است که در گذشته بر حسب تجربه، در اکثر اقلیم­های ایران مورد استفاده قرار می­گرفته است. فهم و بررسی چگونگی رفتار خاک و اندرکنش بین زمین و ساختمان فرو رفته در دل آن در اقلیم­های متفاوت ایران یکی از خلاء­هایی است که باید بصورت کمی و کیفی کار شود. بررسی رفتار حرارت منتقل شده از محیط به ساختمان، از طریق خاک به طوری که اثرات آن بر آسایش حرارتی ساکنان درنظر گرفته شود، از دغدغه­های مهمی است که باید به آن پرداخته شود. بر  اساس این موضوع، چگونگی طراحی و چیدمان فضای ساختمان­های خاک پناه بایستی بهتر درک ­شود تا بتوان از این فضاها به منظور تأمین وارتقای آسایش حرارتی استفاده مؤثرتری نمود.

 

تاکنون در ایران به صورت تخصصی و با نگاه اهمیت مصرف انرژی این گونه­ی ساختمانی مورد مطالعه قرار نگرفته است. درک صحیح رفتار حرارتی این گونه­ی ساختمانی و ارائه­ی قواعد صحیح، برای طراحی، ساخت و اجرای صحیح آن ضروری می­باشد. از آن گذشته این اصول و قواعد می­تواند به صورت راهکارهایی در تدوین استانداردهای مرتبط داخل کشور نظیر مباحث مقررات ملی ساختمان استفاده گردد.

 

1-4- اهداف تحقیق مورد نظر:

 

1- امکان سنجی استفاده از الگوی گونه های موفق خانه های سنتی خاک پناه با کارایی حرارتی بالا و ارائه راهکار برای بهینه کردن عملکرد حرارتی آنها.

 

2- ارائه گونه بندی جدیدی از ساختمان های خاک پناه مطابق با اقلیم بر اساس کارایی حرارتی آنها.

 

 

3- بررسی رفتار خاک در برابر انتقال حرارت از محیط به ساختمان خاک پناه.

 

1-5- کاربرد نتایج تحقیق:

 

فهم دقیق و صحیح رفتار انتقال حرارت به محیط داخل ساختمان از طریق خاکی که ساختمان را احاطه کرده است، گامی موثر جهت حل بسیاری از چالش های نیاز به انرژی است. اثبات این قضیه که خاک با رفتارهای متفاوت خود، هم می­تواند نقش عایق را بازی کند و هم ذخیره حرارتی بالایی داشته باشد، کمک بزرگی برای کاهش نیاز به انرژی جهت تأمین آسایش حرارتی است. درک صحیح این موضوع و ارائه­ی قواعد صحیح، برای طراحی اقلیمی، ساخت و اجرا ضروری می­باشد. از آن گذشته این اصول و قواعد می­تواند به صورت راهکارهایی در تدوین استانداردهای مرتبط داخل کشور نظیر مباحث مقررات ملی ساختمان استفاده گردد. ساختار­های خاک پناه با بهره­گیری از رفتار حرارتی خاک می­توانند به عنوان یک ساختار مفید در ساختمان­های امروزی مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر ساختمان­های با کاربری خصوصی و عمومی، سایر ساختمان­هایی که کاربران خاص دارند، مانند پناهگاه­های زیر زمینی، مراکز صنعتی و تولیدی که در زمین فعالیت می­کنند نیز می­توانند از این ره­آورد بهره بگیرند.

 

1-6- فرضیه ها یا سؤال های تحقیق:

 

 

1-6-1- فرضیه ها:

 

دستیابی به راهکارهایی نوین در جهت کاهش اتلاف حرارت ساختمان از طریق به کارگیری ساختمان های خاک پناه منطبق بر الگوی بهینه شده میسر می باشد.

 

1-6-2-   سوال ها:

 

 

 

• انتقال حرارت از طریق خاک به داخل ساختمان­هایی که آن را در بر می­گیرد، چه تاثیری بر آسایش حرارتی ساکنین می­گذارد؟

 

• عوامل مؤثر در عملکرد حرارتی ساختمان های خاک پناه چه بوده است؟

 

• رفتار حرارتی ساختمان­های خاک پناه در اقلیم­ گرم و خشک به چه صورت است؟

امروزه صنعت اعتبار نقش مهمی در اقتصاد کشور ها ایفاء می‌‌ نماید. جهانی شدن اقتصاد و ورود کانال های جدید خدماتی نظیر اینترنت، امکان جست وجوی اعتباردهنده بدون محدودیت زمانی و مکانی را برای مشتریان اعتبار فراهم کرده است. به همین دلیل، مؤسسات اعتباردهنده تمایل یافته اند تا فعالیت خود را به دیگر کشور های جهان گسترش دهند وهمین گسترش باعث وبانی موضوعی به نام ریسک گردیده است. ریسک دارای معانی گوناگون و گمراه‌کننده است. این واژه را افراد مختلفی چون بازرگانان حرفه‌ای، مدیران ریسک و همه مردم به‌کار می‌برند. در روزنامه‌ها و مجلات، عبارات مختلفی که واژه ریسک در آن به‌کار برده شده به چشم می‌خورد از جمله این عبارات می‌توان به مواردی چون داراییهای ریسک‌دار، ریسک تجاری، ریسک مالی، ریسک سیستماتیک، ریسک پورتفوی، ریسک اعتباری، ریسک عدم‌پرداخت، ریسک کشورها، ریسک بازار، ریسک عملیاتی، ریسک نقدینگی، ریسک معامله و… اشاره کرد ولی به طور کلی میتوان ریسک را عدم اطمینان نسبت به نتایج عملی در آینده تعریف کرد حال می توان در وصف ریسک اعتباری آن را عدم اطمینان درباره نتایج احتمالی ارائه تسهیلات به مشتریان نامید که نتیجه مطلوب آن را میتوان باز پرداخت به موقع و کامل تسهیلات دریافتی در آینده و نتیجه نا مطلوب آن را عدم پرداخت به دلیل عدم توانایی یا عدم تمایل نام برد.

اگر ما بتوانیم تمام نتایج احتمالی در آینده را پیش بینی کنیم دیگر چیزی به عنوان ریسک باقی نخواهد ماند ولی به دلیلی که آینده غیر قابل پیش بینی است ریسک و کنترل آن یکی از مهمترین مسایل دنیای امروزی شده است چراکه در نهایت تمام ریسک‌ها از نهادها و موسسات به افراد شامل ذی‌نفعان، کارکنان، مشتریان و اعضای هیات‌مدیره منتقل می‌شود.

 

ریسک اعتباری: این ریسک عبارت است از ریسک ناشی از عدم‌اطمینان (بانک) به توانایی طرف‌حساب (مشتری یا متعهد) برای عمل به تعهداتش. ریسک اعتباری از این واقعیت ریشه می‌گیرد که طرف قرارداد، نتواند یا نخواهد تعهدات قرارداد را انجام دهد.تأثیر این ریسک با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نُکول طرف قرارداد سنجیده می‌شود.

 

ضرر‌های ناشی از ریسک اعتباری ممکن است قبل از وقوع نکول واقعی طرف قرارداد رخ دهند. به طور کلی‌تر ریسک اعتباری را می‌توان به عنوان ضرر محتمل که در اثر یک رخداد اعتباری اتفاق می‌افتد، بیان کرد. رخداد اعتباری زمانی واقعی می شود که توانایی طرف قرارداد در تکمیل تعهداتش تغییر کند. ریسک اعتباری یکی از مهم‌ترین عوامل تولید ریسک در بانک‌ها و شرکت‌های مالی است. وقایع مختلف مالی می‌‌ تواند اعتبارات یک بانک یا مؤسسه مالی را در معرض خطر قرار دهند. برخی از مطالعات انجام شده در این زمینه، ورشکسته شدن اعتبارگیرنده را به عنوان ریسک اعطای اعتبار در نظر گرفته و سعی نموده اند با استفاده از مدل های مختلف، احتمال ورشکستگی یک شرکت را تخمین بزنند. اما تنها عامل ریسک اعتباری، ورشکستگی نیست و عواملی نظیر تأخیر در بازپرداخت و نظایر آن، به عنوان ریسک اعتباری در نظر گرفته می‌‌ شوند. از یک سو، افزایش تقاضای اعتبار، افزایش رقابت و به وجود آمدن کانال های جدید در فضای اقتصاد نوین، فرصت های جدیدی برای مؤسسات اعتباردهنده به وجود آورده و از سوی دیگر، آنها را نیازمند ابزار ها و روش های جدیدی نموده است. این مسأله، مؤسسات مزبور را به سمت تجدیدنظر، توانمندسازی و ورود فن آوری های جدید در فرآیند های مدیریت ریسک اعتباری سوق داده است.

 

در این میان، مدل های رتبه بندی اعتباری، بخش عمده ای از اطلاعات مورد نیاز بانک ها را در مدیریت مؤثر اعتبارات فراهم می‌‌ کنند. این مدل ها در پیش بینی اندازه ریسک یک متقاضی اعتبار به کار برده شده و طیف وسیعی از انواع روش های کیفی و کمی را در بر می‌‌ گیرند.

 

برای اندازه‌گیری ریسک اعتباری باید به این موارد توجه کرد :

 

 

• احتمال نُکول: احتمال این است که طرف قرارداد در مدت تعیین‌شده در قرارداد، به تمام یا بخشی از تعهدات‌اش، خواسته یا ناخواسته عمل نکند.

 

• میزان اعتباری: نشان می‌دهد که در زمان نکول، چه مقدار از تعهدات متأثر از نکول قرار می‌گیرد.

 

• نرخ بازیافت: در صورت نکول، چه سهمی از تعهدات ممکن است از راه‌های مختلف مثل وثیقه و … بازگردد.

 

شواهد نشان می‌دهد در فعالیتهای بانکی ریسک اعتباری نقشی اساسی و مهم ایفا می‌کند، بنابراین دستیابی به مدلی برای تعیین ریسک اعتباری مشتریان بانک مورد توجه قرار می‌گیرد.ریسک اعتباری عبارت است از احتمال اینکه بعضی از داراییهای بانک، بویژه تسهیلات اعطایی از نظر ارزش کاهش یابد و یا بی‌ارزش شود. با توجه به اینکه سرمایه بانکها نسبت به کل ارزش داراییهای آنها کم است، حتی اگر درصد کمی از وامها قابل وصول نباشند، بانک با خطر ورشکستگی رو به‌رو خواهد شد. چهار شاخص زیر به‌طور گسترده به‌منظور تعیین میزان ریسک اعتباری برای بانکها در نظر گرفته می‌شوند

 

الف:  نسبت داراییهای تحقق نیافته یا اجرا نشده به کل وامها و داراییهای استیجاری: داراییهای تحقق نیافته داراییهای درآمدزایی همچون وامهاست که 90 روز از سررسید آنها گذشته باشد

 

ب‌: نسبت خالص وامهای سوخت‌شده به کل وامها و داراییهای استیجاری؛ وامهای سوخت‌شده وامهایی است که امکان وصولشان برای بانک وجود ندارد و عملاً بی‌ارزشند و بانکها آنها را از دفترهای خود حذف کرده‌اند

 

ج‌: نسبت ذخیره احتیاطی سالانه زیان وامها به کل وامها و داراییهای استیجاری و یا کل حقوق صاحبان سهام

د: نسبت ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول به کل وامها و داراییهای استیجاری

 

از سوی دیگر، وقایع مختلف مالی می‌‌ توانند اعتبارات یک بانک یا مؤسسه مالی را در معرض خطر قرار دهند، بنابراین بانک ها تمایل دارند که به جای احتمال ورشکستگی، احتمال نکولDefault) ) را تخمین بزنند. این در حالی است که ورشکستگی نیز خود یکی از عوامل نکول است.

 

مطالبات معوق بانک ها می تواند منشاء بسیاری از بحران های پولی و مالی در دنیا باشد و آثار سوء بسیاری بر بانک ها، بخش های مختلف اقتصادی و در ابعاد وسیع تر برای مردم هر کشور ایجاد می کند. در شرایط کنونی بعد از بحران پولی و مالی اخیر و بالا بودن نسبی نسبت مطالبات غیر جاری به تسهیلات اعطایی در بانک های کشور، توجه به این مهم اهمیت ویژه ای دارد. تقویت مدیریت ریسک در بانک ها و ضمن شناسایی و پوشش کلیه ریسک ها، تاکید جدی بر فرآیند ارزیابی مالی طرح ها با اتکاء به صورت های مالی حسابرسی شده و همچنین تقویت کمی و کیفی بخش های مطالعات فنی مالی اقتصادی و استفاده از نیرو های متخصص برون سازمانی را می طلبد.

 

کمبود شدید نقدینگی که اکثر شرکت های دولتی و خصوصی، کوچک و بزرگ، تولیدی و بازرگانی و خدماتی به آن گرفتارند، زنجیره ای از مطالبات و بدهی های تسویه نشده را پدید آورده که خود، به تعمیق رکود و افزایش ورشکستگی ها دامن می زند. به نظر بسیاری از کارشناسان که معتقدند رکود فعلی حاکم در بخشهای اقتصادی باعث افزایش مطالبات معوق بانکها میشود، می توان گفت که اکنون با ایجاد یک جریان مدور، رشد مطالبات معوق نیز تأثیر بسزایی در رکود و کاهش سرمایه گذاری، اشتغال و تولید در بخشهای مختلف اقتصادی به همراه داشته است. زمانی که اقتصاد دچار رکود است، مطالبات طلبکاران و به خصوص تولیدکنندگان به حیطه وصول نمی رسد و این امر، موجب عدم پرداخت آنها و ایجاد مطالبات معوق میشود.

 

در سیستم بانکی که معادل 110 درصد سپرده های خود تسهیلات پرداخته است و دیگر امکان تداوم این روند را ندارد، افزایش حجم مطالبات معوق، سبب کمبود شدید منابع و کاهش توان آن برای تأمین درخواست مشتریان، حتی در طرحها و پروژه های سود آور میگردد. حتی در این بین، بحث افزایش سرمایه بانکها برای پرداخت تسهیلات جهت تأمین مالی و گردش دوباره جریان سرمایه گذاری نه تنها راه حلی مقطعی و گذراست، بلکه به نوعی پاک کردن صورت مسأله به حساب می آید. به همین دلیل، سیاستگذار پولی در صدد است تا با اولویت بخشیدن به تأمین مالی برخی از طرحهای تولیدی که پیشرفت فیزیکی قابل ملاحظه ای داشته اند و یا تکمیل آنها به لحاظ کمبود مالی با وقفه مواجه شده، از محل منابع آزادشده بانکی، راهکارهایی برای وصول مطالبات بانک ها فراهم آورد.

 

آیا بانک ها می توانند با داشتن مدیریت ریسک اعتباری ویک اعتبار سنجی اصولی باعث کاهش مطالبات معوق بانک شوند؟

 

1-2. هدفهای تحقیق:

 

این تحقیق سه هدف عمده را مد نظر دارد:

 

1- شناسایی معیارهای مناسب جهت اندازه گیری ریسک وتنظیم اعتبارت اعطایی را مد نظر قرار می دهد.

 

2- مشخص کردن عواملی که در حال حاضر باعث افزایش مطالبات معوق بانک کشاورزی در سطح مدیریت استان تهران گردیده اند.

 

3- ارائه راهکارهای مناسب در جهت کاهش ریسک اعتباری در سطح بانک کشاورزی در سطح شهر تهران بزرگ

 

1-3 . اهمیت وضرورت انجام تحقیق:

 

امروزه استفاده از روش های رتبه بندی اعتباری و پیش بینی ریسک عدم پرداخت در بانک ها و مؤسسات مالی اهمیت ویژه ای یافته و به عنوان یکی از اصول اساسی مدیریت ریسک اعتباری شناخته می‌‌ شود. در کشور ما نیز طی چند سال اخیر، این موضوع مورد توجه قرار گرفته و تلاش هایی در این راستا انجام شده است. یکی از این اقدامات، تأسیس مؤسسه ملی رتبه بندی اعتباری می‌‌ باشد که با شروع فعالیت به عنوان نهاد مرجع، نسبت به رتبه بندی اعتباری اشخاص حقیقی و حقوقی اقدام خواهد نمود. در همین راستا، بانک ها می‌‌ توانند از درجات اعتباری که توسط این مؤسسه اعلام می‌‌ شود، برای سنجش ریسک اعتباری مشتریان خود استفاده کنند. البته بانک ها در کنار استفاده از درجات اعتباری مؤسسه ملی رتبه بندی، می‌‌ توانند سیستم رتبه بندی اعتباری داخلی ویژه خودشان را هم حفظ کنند، زیرا این سیستم برای مدیریت ریسک اعتباری بر اساس استاندارد های بین المللی و همچنین سنجش ریسک طبقات پورتفوی اعتباری و تعیین آستانه های اعتباری مفید خواهد بود.

 

زمانی‌که از کیفیت اعتباری یک تعهد صحبت می‌شود، معمولا میزان توانایی فرد برای عمل‌ به تعهداتش مد نظر است. مفهوم کیفیت اعتباری در برگیرنده دو جزء احتمال نکول تعهد و نرخ بازگشت پیش‌بینی شده است.

 

به ‌منظور توجه دقیق‌تر به محدوده خطر اعتباری و کیفیت اعتباری، به یاد داشته باشید که هر ریسکی از دو جزء تشکیل شده است: محدوده خطر و عدم‌اطمینان. برای ریسک اعتباری، محدوده خطر اعتباری بیان‌کننده جزء اول و کیفیت اعتباری نشان دهنده جزء دوم است.

 

برای وام‌هایی که به افراد حقوقی یا کسب‌‌و‌کارهای کوچک و بزرگ داده می‌شود، کیفیت اعتباری معمولا از طریق فرآیند رتبه‌بندی اعتباری

 مشخص می‌شود. بانک‌ها یا سایر وام‌دهندگان، پیش از اعطای اعتبار، اطلاعاتی را درباره شخص حقیقی یا حقوقی درخواست‌کننده وام جمع‌آوری می‌کنند.

 

ضررهای ناشی از ریسک اعتباری ممکن است قبل از وقوع نکول واقعی طرف قرارداد رخ دهند. به طور کلی‌تر ریسک اعتباری را می‌توان به عنوان ضرر محتمل که در اثر یک رخداد اعتباری اتفاق می‌افتد، بیان کرد. رخداد اعتباری زمانی واقعی شود که توانایی طرف قرارداد در تکمیل تعهداتش تغییر کند. ریسک اعتباری یکی از مهم‌ترین عوامل تولید ریسک در بانک‌ها و این ریسک از این جهت ناشی می‌شود که دریافت‌کنندگان تسهیلات توانایی بازپرداخت اقساط بدهی خود را به بانک نداشته باشند.

 

لازم به ذکر است، رخ دادن یک یا چند مورد از وقایع زیر به عنوان نکول در نظر گرفته می‌‌ شود:

 

– امکان پرداخت تعهدات (اصل، سود و یا کارمزد اعتبار) بدهکار غیر محتمل باشد.

 

– خسارت اعتباری به دلایلی مثل قرار گرفتن بدهکار در ردیف دارایی سوخت شده، دارایی مشکوک الوصول و بخشودگی یا استمهال تعهدات رخ بدهد .

 

– در پرداخت تعهدات، بیشتر از یک مدت زمان معین (مثلا90 ً روز) تأخیر ایجاد شود.

 

– به دلایلی نظیر ورشکستگی یا قرار گرفتن در معرض ورشکستگی، متعهد توان بازپرداخت نداشته باشد.

 

ریسک اعتباری از آن جهت در نهادهای پولی و اعتباری حایز اهمیت و حساسیت است که منابع به کار گرفته شده برای وام‌دهنده به سهام‌داران، مردم و بانک‌ها است که در صورت انجماد یا عدم جریان (سیال نبودن) تخصیص، هم توان‌ اعتبار دهی‌ و هم قدرت‌ تادیه بدهی‌ نهاد پولی (وام‌دهنده) را تضعیف می‌کند به ویژه آن‌که در ترازنامه نهادهای پولی، تسهیلات اعتباری، به عنوان‌ مطالبات مؤجل‌ و سپرده‌های اشخاص، به عنوان‌ دیون آنی‌ تلقی می‌شوند!؟ به این معنی که وصول مطالبات (مدت‌دار به دفعات واحده غیرممکن، ولی تادیه و پرداخت دیون (سپرده‌ها)، در لحظه الزامی است چه در غیر این صورت نهاد پولی با ورشکستگی مواجه می‌شود طبق مادهء «۴۱۲» قانون تجارت: ورشکستگی (تاجر یا شرکت تجاری) در نتیجه توقف از تادیه وجوهی است که برعهده اوست حاصل می‌شود.

 

از سوی دیگر، الزام بانک‌ها و موسسات پولی و اعتباری و… به فعالیت صرف در چارچوب بانکداری اسلامی و مبادرت در معاملات‌ مشارکتی‌ نظیر مشارکت مدنی یا مشارکت حقوقی، سرمایه‌گذاری نظیر مضاربه و سرمایه‌گذاری مستقیم یا بیع نظیر سلف و خرید دین، با توجه به ماهیت این گونه معاملات، عملا آن‌ها را وارد میدان ریسک بالایی می‌کند به طوری که به گفتهء موسسهءبین المللی (KPMG) میزان مطالبات معوق بانک‌ها، بیانگر ریسک عملیاتی بالای آن‌هاست.

 

اگر چه مقولهء مطالبات معوق‌ جزو لاینفک عملیات اعتباری نهادهای پولی و اعتباری است ولی ناآگاهی و کم بها دادن  مقولهء مدیریت ریسک اعتباری‌ در این گونه موسسات منجر به پیدایش و کنش پنهانی موریانه‌های اعتباری در پرتفوی آن‌ها یعنی بروز مطالبات معوق، مشکوک‌الوصول و حتی لاوصول خواهد شد که به عنوان یک‌ معلول اعتباری‌ درمان آن بسیار دشوار، زمان‌بر و هزینه‌ بر است

 

نتیجه آن‌که پیدایش مطالبات معوق در دارایی‌های شرکت (بدهکاران / تسهیلات اعطایی)، مستلزم وضع ذخیره و ایجاد ذخیره نیز از یک سو منجر به کاهش درآمدهای عملیاتی موسسه و از سوی دیگر موجد کاهش حجم دارایی‌ها سرمایه‌گذاری‌های اعتباری بنگاه خواهد شد که برای هیچ یک از ذی‌نفعان نهاد مالی، به ویژه سهام‌داران خوشایند نیست به علاوه وجود مطالبات معوق، جریان وصول‌های بنگاه و نیز صورت جریان وجوه و همچنین بودجهء سالانه و اهداف نهاد پولی را دچار تغییرات، نابسامانی و انحراف می‌کند و همهء این عوارض در صورت استمرار، اصل تداوم فعالیت(Going – Concern )  نهاد پولی و اعتباری را به عنوان یکی از حساس‌ترین و حیاتی‌ترین موضوع زیر سوال خواهد برد و… پیامدهای اقتصادی – اجتماعی شدیدی را به دنبال خواهد داشت.

 

 

1-4 . سوالات یا فرضیه های تحقیق:

 

تحقیق  و پژوهش حاضر سه فرضیه اساسی را  پیش رو دارد که عبارت است:

 

1- اعتبار سنجی مشتریان  با استفاده از مدل تحقیق  قبل از پرداخت تسهیلات باعث کاهش مطالبات معوق می شود.

 

2- با استفاده از مدل تحقیق می توان میزان ارائه تسهیلات به مشتریان را در جهت کاهش ریسک اعتباری تعیین نمود .

 

3- با استفاده از مدل تحقیق میتوان ریسک اعتباری نوع فعالیت شرکت متقاضی تسهیلات را تعیین کرد .

از عوامل موثر بر تجربه گردشگری دلپذیر در یک شهر، خدمات اقامتگاهی و پذیرایی آن شهر می‌باشد که تأثیر به سزایی در تمایل به سفر مجدد به شهر مذکور را دارد. خدمات میهمان نوازی قلب فعالیت گردشگری محسوب می‌شود چرا که از یک سو اشتغال و درآمد مستقیم از گردشگری را برای میزبان رقم می‌زند و در دیگر سو در برآورد نیازها و خواست‌های گردشگران یکی از عوامل اصلی شکل دادن به یک تجربه خوب گردشگری است. از جمله خدمات موجود در بخش مهمان نوازی، خدمات مربوط به اسکان گردشگران است که اصلی‌ترین رکن خدمات میهمان‌نوازی است.

یک گردشگر از لحظه‌ای که تصمیم به سفر می‌گیرد تا وقتی که سفرش به پایان می‌برد، نیازهای متعددی دارد که عدم پاسخگویی به هر یک از آنها می‌تواند در تصمیم او نقش داشته باشد. با این وصف نیاز به اطلاعات، وسایل حمل و نقل، محل اقامت مناسب، برخورد اصولی و مبتنی بر احترام، امنیت و آسایش و… از جمله این نیازها می‌باشد که برای هر یک از آنها باید برنامه‌ریزی دقیقی صورت بگیرد. در این میان محل اقامت یکی از مهم ترین ملزومات حایز اهمیت گردشگران است.

 

از جمله مقاصد زیارتی و گردشگری مذهبی کشور شهر مقدس مشهد است که به دلیل وجود مرقد مطهر امام رضا(ع) امام هشتم، به عنوان پایتخت معنوی کشور، سالانه بیش از 20 میلیون از زائرین و گردشگران داخلی و خارجی را در خود جای می دهد(سقایی،1390: 54).  در اولویتبندی احتیاجات و یا به عبارت دیگر، خدمات مورد نیاز زائران و گردشگران ورودی به شهر مشهد، خدمات اقامتی و اسکان را میتوان دارای اهمیت فراوان دانست. به گونه ای که فکر اسکان و اینکه زائر به این امر میاندیشید که در طول اقامت برای زیارت در مقاصد مذهبی چگونه بتواند زمینه اسکان خود و یا خانواده را مهیا کند؟ یکی از دغددغه های اصلی اکثریت زائران و گردشگرانی است که به مشهد سفر می کنند (اکبری، 1389 و آمایش طوس 1387 و سقایی،1390 ). برآورد خدمات اقامتی و اسکان زائر به عنوان دغدغه اول زائران در کلانشهر مشهد سبب گردیده که اقامتگاه های عمومی فر اوانی در این کلانشهر احداث و مورد بهره برداری قرار گیرد.

 

مشهد این کانون مذهبی همه ساله میلیون‌ها نفر از مشتاقان را از سراسر جهان به سوی خود جلب می‌کند که این امر برای استان خراسان رضوی و مشهدالرضا(ع) موقعیتی استثنایی را فراهم آورده است. طبق آمارهای منتشره سال 91 خراسان رضوی در حال حاضر با وجود 151 هتل از یک ستاره تا پنج ستاره با ظرفیت 11095 اتاق و 39138 تخت، 292 واحد هتل آپارتمانی با ظرفیت 16392 تخت و 543 واحد مهمانپذیر با تعداد 34309 تخت نقش مهمی در اسکان زائرین و گردشگران ایفا می‌نماید. از سوی دیگر هم‌اکنون 221 دفتر خدمات مسافرتی و جهانگردی در استان فعال است (شهرداری مشهد،1391). اما یکی از بزرگترین مشکلات گردشگری در شهر مشهد طریقه اسکان یافتن مسافران در این شهر است. به طوری که درصد زیادی از مسافران مشهد در چادرها و کمپ­ها استقرار می­یابند و درصد کمتری از هتل و مهمانپذیر استفاده می­کنند. این معضل تا حدی است که در برخی از فصول سال وضعیت هتلداری را با چالش روبرو کرده است. از طرف دیگر اسکان در چادرها و در کنار خیابان به صورت غیرمستقیم به بزهکاری و جرائم خیابانی و بالا رفتن هزینه تأمین امنیت در  شهر دامن زده است.

 

موقعیتی نظیر شهر مشهد در شرق کشور و ظرفیت بالای گردشگری این کلانشهر زیارتی باعث شده تا بسیاری از سرمایه­گذاران داخلی و خارجی مایل به استفاده از بسترهای سرمایه­گذاری در صنعت گردشگری این شهر شوند. چنین است که بسیاری از ایرانیان و یا حتی اتباع کشورهای مسلمان از مسئولان استانی کشور می­خواهند تا مسیر حضور پر رنگ و جدی­تر سرمایه­گذاری کشورهای مسلمان در کلان شهر مذهبی مشهد را هموار کنند. با این حال عدم توسعه مناسب زیرساخت­های صنعت گردشگری و نیز مشکلات اداری، عدم توجه به ظرفیت­ها و فرصت­ها، مانع از جذب مناسب سرمایه در صنعت گردشگری مشهد شده و در نتیجه عدم توسعه امکانات رفاهی را به بار آورده است.

 

از آنجا که دلیل اصلی انتخاب این شهر برای سفر، توسط مردم، وجود حرم مطهر امام رضا(ع)، امام هشتم شیعیان در این شهر است، حال به هر دلیلی اگر از تعداد این زائران کاسته شود، شهر مشهد دچار مشکل خواهد شد. به طوری که هم اکنون نیز کم شدن گردشگران در بعضی فصول، باعث رکود فصلی مشاغل مربوطه در این شهر می‌شود. عواملی چند وجود دارند که می‌تواند بر روی روند ورود گردشگر به این شهر تأثیرگذار بوده است.

 

بر این اساس توجه همه­جانبه به مقوله اسکان و اقامتگاه ها در توسعه گردشگری پایدار از اهمیت به­ سزایی برخوردار است. بنابراین تحقیق حاضر قصد دارد به بررسی وضعیت اسکان رسمی زائران شهر مشهد به واکاوی آن از نگاه مؤلفه های پایداری بپردازد. از جمله مواردی دیگری که در این تحقیق مورد بررسی قرار خواهند گرفت عبارتند از؛ بررسی میزان نیاز به اماکن اقامتی در شهر مشهد و این که آیا نیاز به ساخت اماکن اقامتگاهی جدید وجود دارد؟ و نیز ساخت اماکن اقامتی در بافت های فرسوده و اثرات و پیامدهایی که می تواند بر این گونه مناطق بر مردم (ابعاد اجتماعی)، تأثیرات اقتصادی و زیست محیطی بگذارد مورد بررسی قرار می گیرند.

 

 

1-3- اهمیت وضرورت تحقیق:

 

از آنجایی که وضعیت اسکان رسمی گردشگران مشهد دغدغه اصلی تحقیق حاضر است، مروری بر آمارهای مربوطه و معضلات و تهدیدات گردشگری شهر مشهد، می­تواند ضرورت موضوع را روشن کند.

 

محل اقامت یکی از نیازهای ضروری زائران است که شناخت آن برای برنامه ریزان شهری ضروری است. هدف از اجرای این پژوهش شناخت نیازهای اقامتی زائران در شهر مشهد است. بی اطلاعی از نیازهای زائران و گردشگران، عدم ایجاد امکانات اقامتی و رفاهی مطابق با خواسته های زائران و در نتیجه عدم جذب گردشگر را فراهم می کند.

 

یکی دیگر از معضلات گردشگری در شهر مشهد مدت اقامت و ماندگاری مسافرین در این شهر است که معمولاً مسافران پس از زیارت و خرید در بازار مسافرت خود را اتمام یافته می­دانند و این در صورتی­ است که یک گردشگر هرچه بیشتر در یک شهر بماند سود و منفعت بیشتری عاید شهر یاد شده می­شود. یکی از اهداف مهم سازمانهای مرتبط با گردشگری افزایش همین ضریب ماندگاری زائران و گردشگران در این شهر است. این امر به جز از طریق شناخت و رفع نیازهای اصلی گردشگران و زائران و افزایش رضایت آنها امکان پذیر نیست.

 

بر اساس آمار تعداد گردشگران شهر مشهد در ماه­های مختلف سال متفاوت است و این خود باعث به وجود آمدن رکود فصلی در بسیاری از مشاغل این شهر می­گردد، این رکود خصوصاً در مورد مشاغل تجاری، هتلداری، حمل و نقل و…. بسیار صدق می­کند. بیشترین مسافران شهر مشهد در فصل تابستان و خصوصاً مرداد ماه به این شهر می­آیند و کمترین آن نیز در آذر ماه می­باشد و این خود باعث گرانی و تورم قیمت کرایه اقامتگاه در فصل شلوغ سال می­شود.

 

از دیگر مشکلات گردشگری در شهر مشهد می­توان به طریقه اسکان یافتن مسافران در این شهر اشاره کرد. به طوری که درصد زیادی از مسافران مشهد در چادرها و کمپ­ها استقرار می­یابند و درصد کمتری از هتل و مهمانپذیر استفاده می­کنند.

 

از این گذشته مسائل دیگری نیز هستند که می توانند به طور جدی وضعیت گردشگری را در شهر مشهد تحت تأثیر قرار دهند از جمله:

 

1: با توجه به این که مسافران شهر مشهد هرکدام از راه­های دور و نزدیک به این شهر می­آیند، گرانی هزینه­ها و مخارج سفر بر میزان تعداد گردشگران این شهر تأثیر گذار است.

 

2: دلیل اصلی سفرهای مردم به شهر مشهد­، مذهبی و برای زیارت امام رضا است. با ایجاد امنیت در عراق در آینده، بسیاری از مردم ایران (خصوصاً غرب و جنوب غرب ایران) می­توانند با پیمودن فاصله کمتری به زیارت امامان شیعه در کشور عراق بروند و این پدیده می­تواند به شدت وضعیت گردشگری در مشهد را تحت تاثیر قرار دهد.

 

شناخت نیازهای زائران همواره از جهت ماندگاری و جذب هرچه بیشتر گردشگر از اهمیت خاصی برخوردار است و بی اطلاعی از آنها زمینه

 ناکارآمدی جامعه میزبان در ارائه امکانات و خدمات اقامتی مناسب به زائران و در نتیجه جذب گسترده تر و بهتر زائر را فراهم می کند. یکی از مهترین خدمات مورد نیاز خدمات اقامتی است که برآورد این نیاز برای زائران از اهمیتی بنیادین در توسعه و بهینه سازی زیارت و گردشگری در شهر مشهد دارد.

 

سرمایه گذاری اصولی برای ایجاد مراکز اقامتی مطابق با نیازهای زائران و گردشگران، رضایتمندی گردشگران را بیشتر کرده، تقاضای سفر و ماندگاری را افزایش داد و درآمد بیشتری به صنعت گردشگری تزریق می  نماید. رسیدن به این اهداف در بلندمدت نتایج مطلوب دیگری، همچون زیباسازی شهر ، بالا رفتن سطح فرهنگ عمومی، آشنایی با دیگر فرهنگ ها و نهایتاً توسعه پایدار را به همراه خواهد داشت .از این رو، برنامه ریزی برای توسعه مراکز اقامتی حساسیت ویژه ای را می طلبد.

 

 

 

1-4- اهداف تحقیق

 

این مطالعه شهر مشهد را که یکی از قطب های گردشگری در کشور بوده و هر ساله پذیرای گردشگران زیادی است، به عنوان نمونه انتخاب و واحدهای اقامتی آن را به لحاظ اهمیتی که اسکان و اقامت توأم با آرامش برای گردشگر دارد، بررسی می کند. شایان ذکر است به علت کثرت مراکز اقامتی در شهر مشهد و همچنین تنوع گونهای این مراکز اقامتی بررسی وضعیت آنها به لحاظ گوناگونی را به وسیله یک پرسشنامه امکان پذیر نمی ساخت، تمرکز پژوهش حاضر بر روی هتل، هتل آپارتمان و مهمانپذیرها به عنوان مهمترین جزء مراکز اقامتی است. هدف عمده مطالعه وضع موجود و شناخت ظرفیتها  اقامتی و اسکان گردشگر با در نظر گرفتن شاخصهای توسعه پایدار، جهت بررسی امکان توزیع متعادل گردشگران در فصول مختلف سال درکلانشهر مشهد مقدس است  و بررسی چرایی بیتوته مسافران ورودی به شهر مشهد در پارکها، مراکز عمومی، کمپها و خانه های اجاره ای است. این مسأله محقق را بر آن داشت تا مراکز اقامتی را مورد کنکاش قرار دهند. آیا مشهد با کمبود مراکز اقامتی مرتبط با گردشگران روبه روست یا علت این مسأله را باید در جایی دیگر جستجو کرد. بعد از این سؤال، هدف بعدی بررسی وضعیت مراکز اقامتی شهر مشهد از لحاظ مکان و موقعیت در شهر است .

 

 

 

1-5- پرسش های تحقیق:

 

پرسش اصلی تحقیق:

 

اقامتگاه های رسمی موجود در شهر مشهد تا چه حدی براساس مؤلفه های توسعه پایدار گردشگری است؟

 

پرسش های فرعی تحقیق:

 

1- فضاهای اقامتی تا چه حدی ابعاد اجتماعی جامعه محلی را مورد توجه قرارداده است؟

 

2- فضاهای اقامتی تا چه حدی براساس مؤلفه های اقتصادی توسعه پایدار گردشگری است ؟

 

3 – فضاهای اقامتی تا چه حدی براساس مؤلفه های زیست محیطی توسعه پایدار گردشگری است ؟

 

 

 

1-6- فرضیه های تحقیق

 

فرضیه اصلی تحقیق:

 

اقامتگاه های رسمی ساخته شده مطابق با مبنای توسعه پایدار گردشگری نمی باشد.

 

فرضیه های فرعی تحقیق:

 

1- فضاهای اقامتی ابعاد اجتماعی جامعه محلی را تحت الشعاع قرار داده است.

 

2- فضاهای اقامتی مطابق با مبنای اقتصادی توسعه پایدار گردشگری نیست.

 

3 – فضاهای اقامتی مطابق با مبنای زیست محیطی توسعه پایدار گردشگری نیست.

 

) : (

 

: (www.razavi-chto.ir)

پژوهشی

 

 

اشتغال موجب بقای جامعه می‌گردد و در اعتلای حیات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه نقش مهمی دارد(شفیع آبادی، 1378، درودی،1384). بسیاری از نیازهای انسان مثل نیازهای جسمی، روانی واجتماعی از طریق اشتغال برآورده می‌گردد(شفیع­آبادی،1387). کار و اشتغال جوهره و بر طرف کننده نیازهای روحی و جسمی افراد جامعه است(ریحانی بزرگ، 1386).

اختلال در اشتغال صدمات جبران­ناپذیری بر فرد و نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دارد. کار عامل مؤثری در شکل گیری رفتار و تعیین کننده سلامت جامعه است. جوامعی که با مشکل بیکاریمواجه هستند، مسائل زیادی در زمینه اقتصادی، اجتماعی و امنیتی دارند. بیکاری موجب فساد وتباهی می‌گردد به طوری که گفته می‌شود ریشه‌ی تمام مفاسد فردی و اجتماعی بیکاری است(شفیع آبادی، 1387).

بیکاری و کاریابی از دغدغه‌های اصلی اکثر افراد جامعه ی ما به ویژه جوانان و دانشجویان محسوب می­شود و از مسائل مهم برای کلیه افراد جامعه است. کار در زندگی فردی، اجتماعی و خانوادگی نقش بسیار مهمی دارد. به نظر می­رسد که اهمیت کار و کاریابی امری کاملا بدیهی است به طوری که بر تمام حیطه‌های زندگی فرد تاثیر دارد و اهمیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست و تمام افراد جامعه بر اهمیت کاریابی اتفاق نظر  دارند)ناصرآرا،1377).

 

 

کاریابی از بزرگترین مشکلات و نگرانی­ها در هر جامعه­ای به ویژه در جامعه ماست. مشکل کار و کاریابی مسئله­ای کاملا ملموس و حیاتی محسوب می­شود که از جمله نگرانی و دغدغه‌های به روز به شمار می­آید به طوری که دیده می­شود از جمله مسائل مهم برای مسئولان جامعه، خانواده­ها ، جوانان و به ویژه فارغ­التحصیلان دانشگاه است. بسیاری از افراد امروزه در جستجوی کاری مناسب هستند)اردهه و اردهه،1384).
بیکاری پدیده‌ای اجتماعی است که در اکثر نقاط جهان مشاهده می‌شود(اردهه، ابراهیمیان، 1383). کشور ما نیز همچون بسیاری از جوامع با مشکل بیکاری به ویژه در جوانان و فارغ التحصیلان مواجه است. به طوری که همواره یکی از دغدغه‌های اصلی مسئولان و سیاستگذاران کاهش نرخ بیکاری و ایجاد اشتغال به ویژه برای جوانان بوده است(لبافی، طهماسبی گنجور، 1384). داشتن کار و شغل جزء حقوق اصلی هر انسانی است و هر فردی به طور طبیعی حق دارد که برای ادامه زندگی خود شغلی انتخاب نماید (کرمی، 1373). این در حالی است که انتخاب شغل مناسب نیازمند جدیت وتلاش فراوان است (ناصرآرا، 1377).

 

 

در کشور ما مهارت‌های کاریابی و راهبردهای جستجوی شغل کمتر مورد توجه قرار گرفته و باور و نگرش اغلب افراد جامعه این است که فرصت‌های شغلی در جامعه کم است. چنین باورهایی موجب شده تا جویندگان کار برای یادگیری مهارت ها و روش‌های کاریابی، تلاش کمتری داشته باشند و روش‌های منفعلی را در پیش گیرند. این در حالی است که باورهای شغلی بر تصمیم گیری شغلی تاثیر مهمی دارند و مطالعات متعددی نیز بر ارتباط معنادار بین رفتار کاریابیو یافتن شغل تاکید دارند(حق شناس، عابدی، باغبان، سمیعی، حسینیان، صالحی،1389).

 

 

باورهای کاریابیتوسط آگزین و فیشبین(1975)به شکل احتمال ذهنی در مورد وجود رابطه بین موضوع مورد باور فرد، برخی موضوعات، ارزش ها، مفاهیم یا اسنادها تعریف شده اند. باورهای کاریابی داوری‌های ذهنی فرد نسبت به خودش در ارتباط با انتخاب شغل می باشند که بر تصمیم گیری شغلی موثر هستند (آرولمانی، 2004). این موضوع کاملا مشخص است که حتی با ایجاد زمینه اشتغال، آگاهی از رفتارهای کاریابی برای رقابت در بازار کار بسیار مهم است به طوری که راهبرد مورد استفاده برای یافتن شغل می تواند بر سرعت دستیابی فرد به شغل مورد علاقه فرد تاثیر بگذارد(سوکی نیک، ترجمه فرجی،1383).

 

 

رفتار کاریابی مجموعه فعالیت‌ها و رفتارهای منظم، سازمان یافته و هدفدار برای شناسایی و جستجوی فرصت‌های شغلی است(کانفر، ونبرگ و کانترویتز،2001). کاریابی فرآیندی هدفدار است که شامل جمع آوری اطلاعات درباره فرصت‌های شغلی احتمالی، ارزیابی و بررسی انتخاب‌های شغلی وانتخاب یک شغل از بین موارد پیشنهادی است(باربر،دالای، جاننتونیا  و فیلیپس ،1994).تحقیقات نشان می دهند که بسیاری از رفتارها و راهبردهای کاریابی در نتایج کاریابی موثر هستند. در اکثر مطالعات مربوط به کاریابی، روش‌های کاریابی، شامل استفاده از منابع معمولی شامل این موارد می باشند:آگهی‌های استخدامی روزنامه ها، ماهنامه‌های تجاری، اینترنت، ارسال کارنامه شغلی یا رزومه، مراجعه به نمایندگی‌های استخدام موقت یا دائمی و کار داوطلبانه یا کارورزی در طول تحصیل(کانفر،2001).

 

 

به طور کلی راهبردهای کاریابی در منابع مختلف به دو دسته­ی رسمی و غیررسمی تقسیم می شوند (ساکس،2005). منابع رسمی شامل روش‌هایی همچون استفاده از آگهی روزنامه ها، کاریابی از طریق شبکه‌های کاریابی اتحادیه‌های صنفی یا نمایندگی‌های استخدام خصوصی و مراجعه به مراکز کاریابی هستند; همچنین ارسال درخواست مستقیم برای کار در سازمانی که فرد به آن علاقه دارد، استفاده از وب سایت سازمان ها و کاریابی از طریق شرکت‌های حرفه ای مرتبط با رشته ی فرد کاریاب، از جمله­ی این منابع محسوب می­شوند.منابع غیررسمی به شبکه روابط فرد با دیگران مربوط می­شوند مانند صحبت با دوستان، خانواده، استفاده از اساتید، استفاده از روابط در موسسات در حال تغییر که جای خالی برای استخدام دارند و همچنین حضور در بازار کار و کار کردن‌های دوره­ای در بازار کار (ریدبه نقل از ساکس،2005).

 

 

هر فردی به شیوه خاصی به دنبال کار می­گردد و این امر موجب شده تا روش‌هایی که برای یافتن کار مورد استفاده قرار می­گیرند، متفاوت باشند. علت تفاوت روش‌های مورد استفاده توسط افراد می­تواند به مسائلی چون ویژگی‌های شخصی، امکانات، محیط، آگاهی افراد و شرایط مربوط باشند. بدیهی است هر فردی دارای ویژگی های خاص و شخصیت منحصر به فردی است)اردهه و اردهه،1384).

 

 

افراد از ابتدای کودکی ویژگی‌های خاص خود را دارند که حتی ممکن است در دو فرزند یک خانواده نیز متفاوت باشند. از ابتدای تولد و هفته‌های نخست، کودکان از نظر سطح فعالیت، واکنش به تغییرات محیط، تحریک پذیری، گریه کردن، نا آرام بودن، سطح تحمل، پیچ وتاب خوردن و سایر ویژگی­ها با یکدیگر متفاوتند. نتایج پژوهش­ها حاکی از تداوم این ویژگی‌های شخصی و خلق و خوی کودکان در سال‌های بعدی زندگی است به طوری که خلق و خو و سازگاری دوران بزرگسالی، همبستگی معناداری با ویژگی‌های شخصی و خلقی دوران کودکی دارد. به چنین ویژگی‌های پایداری که در فرد وجود دارند، شخصیت گفته می­شود(اتکینسون، اتکینسون، اسمیت، بم، هوکسما،1904. براهنی، بیرشک، بیک، زمانی، شهرآرای، کریمی، گاهان و محی الدین،1383 ). شلدن شخصیت را سازمان پویای جنبه‌های ادراکی، انفعالی، ارادی و بدنی فرد تعریف می­کند(سیاسی،1384). هرنظریه تعریف خاصی از شخصیت دارد.

 

 

بسیاری چون پارسونز، هالند، لوری، مایرز و بریگز، تریسی و راندزمعتقدند انتخاب شغل تحت تاثیر شخصیت و ویژگی‌های افراد است و هر یک مدلی برای شخصیت ارائه داده اند که هر فرد طبق آن دارای شخصیت خاصی است(سمیعی، باغبان، عابدی، حسینیان، 1390).

 

 

یکی از نظریه‌های شخصیت، نظریه­ی اینوگرام است. طبق مدل یا نظریه­ی اینوگرام افراد در سه گروه اصلی ادراک گرا، احساس گراو عمل گرا قرار می­گیرند که هر یک از این سه گروه دارای سه زیر مجموعه است بنابراین طبق این نظریه افراد در 9 گروه مختلف قرار می گیرند و طیف یکپارچه ای از شخصیت افراد در قالب نه بعد شخصیتی فراهم می­آید. این نه بعد یا تیپ شخصیتی عبارتند از: اصلاح گرا، یاری دهنده، عمل گرا، فردگرا، محقق، وفادار، کلیت گرا، چالش طلب و مسالمت جو. هر یک از افرادی که در یکی از این گروه‌های نه گانه قرار می­گیرند دارای ویژگی‌های خاصی هستند(حق شناس،عابدی، حسینیان، باغبان، سمیعی، صالحی، 1389).با توجه به مسائل بیان شده این سوال مطرح می­شود که هر یک از تیپ‌های شخصیتی نه گانه طبق مدل اینوگرام از چه راهبردهایی برای کاریابی استفاده می­کنند؟

 

 

تحقیقات انجام شده حاکی از این است که روش مورد استفاده برای کاریابی بر یافتن شغل، شدت و مدت کاریابی موثر است. مطالعه ی پیشینه حاکی از تاثیر ویژگی‌های فردی و شخصیت افراد بر شدت کاریابی و رفتار کاریابی است(ساکس،2005).           بنابراین با توجه به اهمیت و مشکلات کار و کاریابی، باید روش‌هایی که موثرتر از سایر روش­ها هستند، مشخص شوند و همچنین تعیین شود که چرا برخی افراد یک روش خاص را برای کاریابی انتخاب می­کنند؟ آیا بین ویژگی‌های شخصیتی افراد و استفاده از یک روش کاریابی رابطه وجود دارد؟ آیا شخصیت‌های مشابه، روش‌های کاریابی مشابهی دارند؟

 

 

در این پژوهش رابطه عامل شخصیت و راهبردهای کاریابی بررسی شده است. راهبردهای کاریابی یکی از متغیرهای کاریابی است. راهبردهای کاریابی، شیوه هایی هستند که افراد برای یافتن کار از آن ها استفاده می نمایند و شخصیت مجموعه ویژگی های جسمانی، روانی و رفتاری است که هر فرد را از سایر افراد متمایز می نماید. با توجه به این که شخصیت موجب تمایز افراد از یکدیگر می گردد؛ در این پژوهش رابطه شخصیت و تمایز افراد به دلیل تفاوت شخصیت آن ها و شیوه ای که افراد برای یافتن کار از آن استفاده می نمایند بررسی شده است. بنابراین، مسئله تحقیق حاضر بررسی رابطه بین تیپ های شخصیت اینوگرام و راهبردهای کاریابی دانشجویان دانشگاه اصفهان می باشد.
1-3 ضرورت انجام تحقیق

 

 

کار و اشتغال از جمله مهمترین عواملی است که بر آینده­ی فرد، سبک زندگی، میزان سلامت روانی، هویت، استحکام شخصیت، مفید یا غیرمفید بودن فرد، جامعه پذیری، تفریح، ساعات فراغت، رابطه فرد با دیگران و بسیاری از عوامل دیگر مؤثر است. کار برای فرد نشآن های از بلوغ است و موجب استقلال، آزادی و احترام برای وی می‌گردد (شفیع آبادی، 1381، اردبیلی، 1378).

بیکاری می‌تواند باعث طرد اجتماعی، تاثیر جسمی و روحی منفی بر فرد، خانواده و اجتماع گردد. بسیاری از انحرافات اجتماعی و اخلاقی، بزهکاری‌ها، اعتیاد، جرم وجنایت و عدم توانایی ازدواج و تشکیل خانواده برای جوانان یا عدم توانایی ادامه تحصیل و پیشرفت، وابستگی به خانواده، عدم توانایی تامین معاش و شکل گیری مفاسد اجتماعی و تباهی افراد در جامعه ناشی از بیکاری است)ایمانیان و ایمانیان، 1384).

 

 

انتخاب شغل یکی از سرنوشت­سازترین تصمیمات فرد است که به نظر می‌رسد از مهمترین مسائل جوانان کشور ما باشد. افراد زیادی با سطوح تحصیلی مختلف و با وضعیت اجتماعی و اقتصادی متفاوت درگیر این موضوع هستند. به طوری که این موضوع یکی از دغدغه‌های اصلی برای افراد جامعه و مسئولان است.

 

 

جامعه برای رسیدن به خودکفایی نیازمند انتخاب کارگران و نیروی ماهر است و بیکاری به معنی هدر دادن منابع جامعه است که هیچ کس نمی‌تواند در برابر آن بی اعتنا باشد(ناصرآرا، 1377، کیاوند، 1366). در این میان به نظر می‌رسد با وجود این که جویندگان کار در کشور ما بسیار زیاد هستند اما مهارت‌های کاریابی و راهبردهای جستجوی شغلی کمتر مورد توجه قرار گرفته این در حالی است که استفاده از راهبردهای مناسب برای کاریابی در یافتن شغل و کار به فرد کمک زیادی می‌نمایند.

 

 

با توجه به این که جویندگان کار از راهبردهای مناسبی استفاده نمی کنند و گاهی حتی با آن ها آشنا هم نیستند، گمان می‌کنند فرصت‌های شغلی در جامعه کم است و بنابراین به دنبال فراگیری مهارت‌های کاریابی نمی‌روند و روش‌های منفعلی درپیش می‌گیرند (صالحی، 1385).

 

 

اهمیت کار برای حیات انسان و جامعه کاملا مشخص است. از آن جا که به نظر می­رسد کار یکی از اساسی­ترین نیازهای افراد جامعه به ویژه جوانان است، جایگاه و اهمیت پژوهش در زمینه کاریابی و کلیه عوامل وابسته به آن همچون راهبردهای کاریابی، نیاز به توضیح ندارد. با توجه به اهمیت موضوع بیکاری و اشتغال در جهان و کشور ما به نظر می­رسد لزوم توجه به رفتارهای کاریابی و راهبردهای کاریابی و شناسایی عوامل وابسته به آن انکارناپذیر باشد.

 

 

ارزش هر پژوهش و فعالیتی در زمینه­ی کار و کاریابی، برای افراد جامعه از بدیهیات است به حدی که هر فرد از افراد جامعه می­تواند ضرورت آن را بیان نماید. شاید اگر از کلیه ی افراد جامعه­ی ما و هر جامعه­ی دیگری در مورد اهمیت، اولویت و ارزش کار و کاریابی برای افراد جامعه به ویژه جوانان پرسیده شود، می­توان فهمید که کاریابی از ضروری­ترین نیازهای جهان و افراد به شمار می­آید. چنین به نظر می­رسد که با تغییرات اساسی در دنیای کار، این ضرورت به بحث اساسی­تری تبدیل شده است که هیچ کس نمی­تواند آن را انکار نماید. با نگاهی به افراد می­توان به این نتیجه رسید که پژوهش در زمینه­ی کاریابی و شیوه­ای که افراد برای جستجوی کار از آن استفاده می­کنند، مورد نیاز همه افراد جامعه از هر قشر، سن، گروه و طبقه­ای است.

 

 

راهبردهای کاریابی و عوامل وابسته به آن برای پژوهشگرانی که علاقه­مند به پیش­بینی کننده­ها و پیامدهای کاریابی هستند، موضوع با اهمیتی است و همچنین برای شاغلینی که کاریابان برای یافتن کار سراغ آن ها می­روند اهمیت دارد. افراد معمولی، موسسه‌های آموزشی، مشاورین شغلی، سازمآن ها و به طور کلی همه جامعه از جمله گرو ه هایی هستند که به فرآیند و متغیرهای کاریابی علاقه مند می باشند. بنابراین کاریابی به حیطه ی وسیعی از افراد مربوط می­شود از جمله افرادی که از بیکاری رنج می­برند، افرادی که می­خواهند شغلشان را تغییر دهند، کسانی که برای اولین بار وارد بازار کار شده­اند، سازمآن ها و حتی مشاغل.

 

 

مسئله کاریابی، راهبردها و شیوه‌های آن برای دانشجویان، جوانان، محصلان، مسئولان آموزشی مدارس و دانشگاه­ها و مسئولان کشور و به طور کلی همه افرادی که با کار و اشتغال در ارتباط هستند، مهم است. این تحقیق برای مسئولین کشور، جوانان، دانشجویان، محصلین، فارغ التحصیلان، مسئولان دانشگاه‌ها و مراکز تربیتی، والدین، برنامه­ریزان اجتماعی و تربیتی، افراد و سازمآن هایی که در حیطه کار و امور اجتماعی، تعلیم و تربیت، کارآفرینی، پرورش و رشد کودکان، نوجوانان وجوانان کار می‌کنند و مراکز کاریابی، مشاوران، مدیران و معلمان مدارس و مربیان ضروری است و مفید واقع می گردد.

 

 

این پژوهش می‌تواند برای افراد جویای کار، جهت پرورش مهارت‌های کاریابی آنان مؤثر باشد و به طور کلی می‌تواند مورد توجه همه‌ی کسانی که با موضوع کار و بیکاری درگیر هستند، قرار گیرد. بنابراین با احساس چنین ضرورتی، پژوهش در زمینه ی کار، کاریابی و عوامل وابسته به آن، برای کمک به همه ی افراد جامعه بسیار اساسی و لازم است و این مسائل باید به دقت و به طور مفصل، مورد بحث قرار گیرند.

 

 

1-4 اهداف پژوهش

 

 

1-4-1 هدف کلی

 

 

تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و راهبردهای کاریابی در دانشجویان دانشگاه اصفهان.

 

 

1-4-2 اهداف اختصاصی          

 

 

1-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد آگهی‌های استخدامی روزنامه ها.

 

 

2-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به مراکز کاریابی.

 

 

3-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبردگفتگو با دوستان و خانواده در زمینه کاریابی.

 

 

4-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بررسی وب سایت سازمان ها.

 

 

5-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به نمایندگی‌های استخدام خصوصی.

 

 

6-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد ارسال درخواست مستقیم برای کار در سازمان مورد علاقه.

 

 

7-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به شرکت‌های حرفه ای مرتبط با رشته ی فرد.

 

 

8-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بهره گیری از اساتید.

 

 

9-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بهره گیری از روابط در موسسات در حال تغییر با شغل های بلاتصدی.

 

 

10-تعیین رابطه ساده و چندگانه بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد کارکردن‌های دوره ای در بازار کار.

 

 

1-5 فرضیه‌های پژوهش

 

 

1-5-1 فرضیه کلی

 

 

بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و راهبردهای کاریابی در دانشجویان دانشگاه اصفهان رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

1-5-2 فرضیه‌های اختصاصی

 

 

1: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد آگهی‌های استخدامی روزنامه ها، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

2: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به نمایندگی‌های استخدام خصوصی، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

3: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد گفتگو با دوستان و خانواده در زمینه کاریابی، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

4: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بررسی وب سایت سازمان ها، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

5: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به مراکز کاریابی، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

6: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد ارسال درخواست مستقیم برای کار در سازمان مورد علاقه ی فرد، رابطه ساده

 و چندگانه وجود دارد.

 

 

7: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد مراجعه به شرکت‌های حرفه ای مرتبط با رشته ی فرد، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

8: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بهره گیری از اساتید، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

9: بین ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد بهره گیری از روابط در موسسات در حال تغییر با شغل­های بلاتصدی، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

10: بین  ابعاد نه گانه شخصیت اینوگرام و استفاده از راهبرد کار کردن‌های دوره ای در بازار کار، رابطه ساده و چندگانه وجود دارد.

 

 

–Sukiennik , Bendat & Raufman

 

 

– Unemployment

 

 

–Job search skills

 

 

–Job search methods

 

 

-Job search behavior

 

 

–Job search beliefs

 

 

–Agzen & Fishbin

 

 

–Arulmani

 

 

– Kanfer , Wenberg & Kantrowitz

 

 

–Barber ,Daly, Giannantonio &Philips

 

 

–Sakes

 

 

–Reid

 

 

–Personality

 

 

–Atkinson,Atkinson , Smith, Bem & Hoeksema

 

 

-Parsons

 

 

–Holland

 

 

–Lowry

 

 

–Mayers & Briggs

 

 

–Tracey & Rounds

 

 

–Enneagram

 

 

–Thinking

 

 

–Feelling

 

 

– Instinctive

 

 

–The Reformer

 

 

–The Helper

 

 

–The Achiever

 

 

–Individualist

 

 

–Investigator

 

 

–Loyalist

 

 

–Generalist

 

 

–Leader

 

 

–Peace Maker

پژوهش

 

بازار مالی، بازاری است که دارایی‌های مالی در آن خلق، مبادله و دادوستد می‌شوند. یکی از اصلی‌ترین کارکردهای بازار مالی، انتقال وجوه مازاد افراد علاقه­مند به سرمایه‌گذاری به افراد نیازمند به سرمایه است. بازار مالی به منظور تأمین نیازهای سرمایه­گذاران در این بازار به ابزارهایی نیاز دارد تا بتواند پاسخگوی نیازهای متنوع سرمایه­گذاران باشد. فرهنگ اصطلاحات تخصصی مالی، ابزار مالی را به عنوان یک سند رسمی و قانونی مانند سهام و اوراق قرضه و یا سایر ابزارهای مالی تعریف می­کند.

در نهایت سومین رکن، مؤسسات مالی است. مؤسسات مالی با اهداف ارائه خدمت به جامعه، تأمین رشد و سهم بازار و ایجاد حداکثر بازدهی به فعالیت می­پردازند. به عبارت دیگر مؤسسات مالی یک نقش مهم و اساسی در تبدیل امکانات اقتصادی از قبیل زمین، نیروی انسانی، مدیریت و غیره را به انواع مختلف دارایی‌های مالی عهده­دار هستند. ایفای این نقش افزون بر اینکه دارایی‌های موجود در اقتصاد را نقدشوندگی و جریان بیشتری می­بخشد، تحول و توسعه اقتصادی را نیز امکان­پذیر می­سازد.

از دیدگاه کلی نوسانات بازده و قیمت سهام تحت تأثیر عوامل سیستماتیک و غیرسیستماتیک بسیاری است و حساسیت هر سهم به این عوامل متفاوت است؛ از این رو یکی از راهکارهای اصلی و مهم پیشنهادی مدیریت مالی تشکیل سبدی از سهام برای حذف نوسانات ناشی از عوامل غیرسیستماتیک است. این هدف در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به شرط تنوع سازی مناسب میسر شده است؛ اما در مورد ریسک سیستماتیک کماکان این معضل وجود دارد. در ادبیات مالی مدرن روش‌های متعددی برای بهینه‌سازی پرتفوی ذکرشده است؛ اما با توجه به پیچیده شدن و سرعت عوامل تأثیرگذار، پیش‌بینی بازده و تشکیل پرتفوی­های بهینه با روش‌های سنتی کار دشواری است. با پیشرفت دانش محاسباتی و ظهور فناوری اطلاعات و روش‌های فرا ابتکاری امید به حل مسائل پیچیده شکل‌گرفته و طی چند دهه اخیر این روش‌ها در بازار سرمایه و در مسائل پیش‌بینی بازده و بهینه‌سازی پرتفوی استفاده می­شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک از جمله نهادهایی (مؤسساتی) هستند که طی چند سال اخیر در بازار سرمایه کشورمان معرفی‌شده‌اند و به این دلیل نوپا بودن آن­ها، پژوهش‌های نسبتاً اندکی روی آن‌ها انجام‌شده است. یکی از مسائل بسیار مهم، پیش‌بینی رفتار بازده این صندوق‌ها و اتخاذ تصمیم­های سرمایه‌گذاری و تشکیل پرتفویی از این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاران است. مسئله این پژوهش بررسی و به­کارگیری روش‌های هوش مصنوعی شامل شبکه‌های عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک در پیش‌بینی بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک بازار سرمایه و تشکیل پرتفوی بهینه از این صندوق‌ها می‌باشد.

 

1-3- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش

 

مهم­ترین وظیفه بازار اوراق بهادار انتقال کارا و مؤثر سرمایه از پس‌انداز کنندگان به سوی بنگاه­­ها و اشخاص نیازمند سرمایه می­باشد. در حقیقت سلامت اقتصادی وابسته به انتقال کارا و مؤثر این وجوه از عرضه‌کنندگان (پس‌انداز کنندگان) به سوی متقاضیان وجوه سرمایه­ای

 (بنگاه­ها) می‌باشد. از طرف دیگر، در بازار سرمایه تشخیص مناسب‌ترین اوراق بهادار، مهم‌ترین مسئله مورد توجه سرمایه­گذاران است تا با توجه به ریسک و بازده، حداکثر ثروت را کسب کنند.

 

این پژوهش در تلاش برای ایجاد پرتفوی بهینه از میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و با استفاده از الگوریتم­ ژنتیک است، البته برای انجام این کار ابتدا باید عملکرد صندوق‌ها را با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی پیش‌بینی نمود. این گامی در راستای آگاه کردن سرمایه­گذاران برای سرمایه‌گذاری مناسب­تر منابعشان است. ضمناً یک سیستم پیش‌بینی بازده مناسب و مطمئن شرکت‌ها و نهادهای مالی، سبب جلب اعتماد افراد، اعم از سهامداران خرد و کلان به بازار سرمایه و رونق هر چه بیشتر آن خواهد شد و می­تواند دریچه­ای نو به سوی جلب سرمایه باشد. همچنین انتخاب سبدی بهینه از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک کمک زیادی در ایجاد صندوق‌های سرمایه­گذاری مشترک چند صندوقی (صندوق صندوق) می‌نماید که این به نوبه‌ی خود منجر به توسعه ابزارهای مالی کشور خواهد شد و بدیهی است وجود تنوع در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به عنوان یکی از اقسام نهادهای مالی، ازجمله عوامل مؤثر در ایجاد انگیزه برای مشارکت سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه است.

 

1-4- اهداف پژوهش

 

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یکی از انواع واسطه­های مالی نوین هستند که با فروش سهام خود به عامه مردم وجوهی را تحصیل و در ترکیب متنوع از اوراق بهادار با توجه به هدف صندوق، به طور حرفه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند.

 

توسعه سرمایه‌گذاری از یک سو موجب جذب سرمایه و هدایت آن به بخش‌های مولد اقتصادی شده و از سوی دیگر با توجه به جهت‌گیری سرمایه­گذاران، سرمایه‌گذاری‌ها به سمت صنایعی هدایت خواهند شد که از سود بیشتر یا ریسک کمتری برخوردار است و این امر در نهایت سبب تخصیص بهینه منابع و رشد و شکوفایی اقتصادی کشور خواهد شد. در این راستا انتخاب پیش­بینی بازده آتی و تشکیل پرتفوی، یکی از دغدغه‌های اصلی سرمایه‌گذاران است. لذا اهداف این پژوهش به شرح ذیل می‌باشند:

 

1) بررسی معیارهای تأثیرگذار بر بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک

 

2) استفاده از شبکه عصبی مصنوعی برای پیش‌بینی بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک

 

3) مقایسه روش شبکه عصبی مصنوعی با رگرسیونی برای پیش‌بینی بازده صندوق‌های مشترک

 

4) استفاده از الگوریتم ژنتیک برای تشکیل پرتفوی بهینه متشکل از سهام صندوق‌های مشترک

 

5) مقایسه روش الگوریتم ژنتیک و مدل­های خطی جهت انتخاب سبد بهینه سهام

 

1-5- سؤالات و فرضیات پژوهش

 

1-5-1- سؤالات پژوهش

 

با توجه به مطالب گفته‌شده این پژوهش سعی دارد به سؤالات ذیل پاسخ دهد:

 

1) آیا می‌توان با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را پیش‌بینی نمود؟

 

2) آیا روش شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با مدل­های رگرسیونی توان بالاتری دارد؟

 

3) آیا بازده پیش‌بینی‌شده توسط روش شبکه عصبی مصنوعی با بازده واقعی تفاوت معنی‌داری دارد؟

 

4) آیا می­توان با استفاده از الگوریتم ژنتیک سبدی بهینه متشکل از سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک تشکیل داد؟

 

5) آیا روش الگوریتم ژنتیک جهت تشکیل سبد بهینه از سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در مقایسه با مدل­های سنتی توان بالاتری دارد؟

 

1-5-2- فرضیات پژوهش

 

در این پژوهش سه فرضیه ذیل مطرح شده است:

 

فرضیه اول: پیش‌بینی بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی در مقایسه با مدل­های رگرسیونی توان تبیین بالاتری دارد.

 

فرضیه دوم: بین بازده پیش‌بینی‌شده با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و بازده واقعی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک تفاوت معنی‌داری وجود ندارد.

 

فرضیه سوم: انتخاب پرتفوی متشکل از سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با استفاده از الگوریتم ژنتیک در مقایسه با مدل­های سنتی منجر به بهبود معنی‌داری در عملکرد پرتفوی می‌شود.

 

[1]. Fund Funds

 

[2]. Instrument

 

[3]. Multi Fund Funds (Fund OF Funds)