تارنماها یکی منابع مهم خبری هستند. امروزه کمتر کسی را میتوان یافت که از رسانه استفاده ننماید و در این میان از اخبار بی خبر باشد.
تارنماها با اطلاع رسانی سریع درباره مسائل حاد جامعه بشری، انتقال نمادهای اعتراضی و تحریک احساسات، به کنش‌های اعتراضی گسترده ای دامن می‌زنند. جذب هواداران، انسجام درونی، ایجاد اتحاد و ائتلاف میان افراد و گروه‌ها و هماهنگ سازی اهداف و روش‌های مبارزاتی و جهت دهی افکار عمومی نشانه ای از قابلیت بالای فضای مجازی است؛ امری که به وضوح در تحولات اخیر خاورمیانه مشاهده میشود (آقایی، صادقی، هادی، 1391).
تحولات خاورمیانه به علت اهمیت همیشگی آن مجالی را فراهم نموده است تا رسانهها به ویژه تارنماها بیش از پیش ظرفیت‌های خود را نمایان سازند (قاسم زاده،1390). مسلماً یکی از حوزه‌هایی که خبرهای رسانهای و تارنماها به صورت ویژه به آن می‌پردازند مسائل مختلف مربوط به ایران است. این موارد شامل نکات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و غیره است.
تارنماها را به رغم داشتن نکات مفید آن، میتوان به عنوان ابزاری موثر برای رسیدن به اهداف سیاسی، اقتصادی و نظامی نیز در نظر گرفت که با زبان کلمات و جملات در ساختار خبر نقشی حیاتی بازی می‌کنند.
جالب توجه است که امروزه در ابعاد نظامی نیز بعد جدید و بسیار موثری ظهور کرده است که جنگ شناختی نامیده میشود، که آن را بعد پنجم جنگ می‌دانند که در آن به جای سلاح از تکنیک‌های شناختی استفاده میشود. یکی از مؤثرترین ابزارهای مورد استفاده در جنگ‌های شناختی، رسانهها هستند (گروه پژوهشی دانش فناوری اطلاعات آینده اندیشی، 1387). بدین صورت که رسانهها با قابلیت زیادی که دارند می‌توانند زشت‌ترین مفاهیم را به صورتی زیبا و یا بالعکس به مخاطب عرضه نمایند و افکار را دستکاری نموده و به سمت آنچه هدف اصحاب رسانه است سوق دهند.
کلمات و جملات هیجانی در اخبار و عناوین خبری اهمیت زیادی دارند. مثلاً پژوهش بررسی و مقایسه شباهتها و تفاوتهای گفتمانها و انگارههای خبری ساخته شده در دو سایت الجزیره انگلیسی و پرس تیوی در مورد پوشش خبری درگیریهای سوریه در بازه زمانی فروردین تا شهریور 1392 (21 مارس تا 21 سپتامبر 2013) نشان می‌دهد که چگونه دو رسانه با دو دیدگاه مخالف با عناوین و جملات و کلمات متفاوت، در مخاطبان خود عقاید مختلف و مخالف هم و تصاویر مثبت و منفی از سران کشورها القاء نمودند (خلیلی،1392). این موضوع اهمیت و چگونگی اثر گذاری بار هیجانی کلمات و جملات اخبار بر مخاطبان را نشان می‌دهد.
تارنماها به عنوان یکی از رسانهها، می‌تواند به شکل ابزاری از تسلیحات شناختی نیز باشد که مخاطب با اختیار و انتخاب خود در معرض آن قرار می‌گیرد. تارنماها را میتوان ابزاری مهم دانست که کلمات و جملات در آن نقش اساسی بازی می‌کنند و با تأثیر گذاری بر افکار مخاطبان می‌توانند خطر آفرین باشند.
موارد حائز اهمیت ذکر شده در بالا، اهمیت آگاهی از روند اثرگذاری و کارکرد این ابزار جنگ شناختی را بارز می‌سازد. به نوعی مطالعه در خصوص این موضوع، شناخت یکی از ابزارهای جنگ‌های شناختی محسوب میشود.
با نگاهی دقیق میتوان تفاوتهایی اساسی میان ادبیات تارنماهای مختلف فارسیزبان داخل و خارج از کشور مشاهده کرد. به زعم پژوهشگر
تفاوتهایی بارز دربرانگیختگی، خوشایندی و غلبهی کلمات استفاده شده در تارنماهای مختلف وجود دارد. تأثیر هیجانی کلمات در عناوین خبری موجب جذب بیشتر مخاطبان به سمت رسانه و تارنماهای خارجی میشود و این پژوهش در نظر دارد این سوالات را مورد مطالعه قرار دهد.
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
تارنماها به منابع مهمی برای بسیج کنش جمعی و ابداعات پس از آن، سازماندهی و عمل جنبش‌های اجتماعی در سراسر دنیا تبدیل شده‌اند (التانتاوی، وی یست،2011،1207). بیشتر تمرکز اطلاعات و خبرها در رسانهها و تارنماها در مورد مسائل مهم و حیاتی هستند.
نقش اینترنت و رسانههای جدید در انقلابهای اخیر به حدی پر رنگ بوده است که برخی آن را انقلاب فیس بوکی یا انقلاب توییتری می‌نامند. این ابزارها هماهنگی بین تظاهرکنندگان را موجب می‌شدند (دوراندیش، 1390). البته در مورد میزان و کیفیت نقش رسانهها در این انقلاب‌ها دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی وجود دارد.
در این میان رسانهها که به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار صاحبان قدرت کشور حامی آن‌ها هستند مطمئنا” فعالیتی به نفع آنان خواهد داشت. همان‌گونه که کاتلی (2011، به نقل از آقایی، صادقی، هادی، 1391) می‌گوید اطلاعیه های رسمی غربی در رسانه همیشه به سمت و جهتی سوق می‌یافت که منافع خودشان را فراهم سازد.
متخصصان ارتباطات معتقدند، تارنماها موجب شده‌اند ارتباطات چهره به چهره کاهش یافته و در مقابل به گسترش روابط مجازی و دیجیتالی کمک می‌کنند (قوانلو قاجار،1390). اینجاست که رسانهها در انتخاب و استفاده از کلمات در خبر و عناوین خبری خود به نکات روان شناختی به ویژه ابعاد هیجانی آن توجه ویژه دارند تا به اهداف خود برسند.
برای آگاهی و سپس پیشگیری یا هر اقدام مناسب دیگری در مقابل اثرات سوء اخبار منتشر شده در تارنماها، آگاهی از اینکه تارنماهای خارجی و داخلی با به کار بردن کدام کلمات در جملات خود و با چه نوع ویژگی از ابعاد هیجانی در عناوین خبری قصد تأثیرگذاری بر افکار افراد جامعه را دارند ضرورت پیدا می‌کند.
تاکنون در مطالعهی این موضوعات، برای بیشتر پژوهشگران، تحلیل محتوا، تطبیق ساختاری خبر و محتوای خبر مورد توجه بوده و به لحاظ مطالعهی کلمات و رابطهی آن با خوشایندی خبری جای خالی احساس میشود. همچنین در مورد بار معنایی لغات نیز پژوهشهای متعددی صورت گرفته است. ازجمله آن‌ها پژوهش‌هایی است که به ارزیابی پردازش خاص کلمات با بار احساسی پرداخته و مفاهیم احساسی در محرک در آن‌ها به عنوان اثر کلی نشان داده میشود که (شافر و همکاران، 2012) از تصاویر مملو از احساس استفاده کردند. شکل‌های دیگر آن به صورت صداها بوده (پیچا و همکاران، 2011)؛ یا اینکه به صورت رایحه‌ها تجلی یافته است (بنسافی و همکاران، 2003). با وجود تحقیقات گسترده، هنوز پژوهش کافی برای مطالعه و مشخص ساختن کلماتی که بیشتر مورد استفادهی رسانه و از جمله خبرها هستند صورت نگرفته است.
مطالعهی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلیهی کلمات به کار برده شده در عناوین مشترک تارنماهای فارسی زبان داخل و خارج از کشور و مطالعهی رابظهی آن با کل عنوان خبر از چند جهت حائز اهمیت است. ابتدا اینکه با توجه به فقدان فهرست هنجاریابی کلمات در زبان فارسی و مطالعات اندک صورتگرفته در این زمینه بالاخص در حوزهی اخبار و رسانه، مهمترین دغدغهی پژوهشگر از انجام این پژوهش ابتدا ایجاد فهرست برانگیختگی، خوشایندی و غلبهی کلمات خبری است که برای ایجاد این فهرست، از عناوین که نشانگر کل خبر است استفاده شدهاست و به مطالعهی تفاوت میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبهی کلمات به‌کاربرده شده در عناوین مشترک 6 تارنمای فارسی زبان داخل و خارج از کشور پرداختهشد به علاوه این پژوهش قصد دارد به ارزیابی ارتباط میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبهی این کلمات با هدف پاسخ به این سوال که آیا میتوان با داشتن یکی از این سه عامل (برانگیختگی، خوشایندی، غلبه) دو عامل دیگر را پیشبینی نمود بپردازد. به عبارت دیگر دستیابی به ارزیابی توان پیش بینی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبهی یک متن با داشتن مجموعهی کلمات آن متن چه مقدار است؟و در آخر اینکه خبرگزاری‌های داخلی و خارجی در زمینه برانگیختگی، خوشایندی و غلبهی کلمات به کاربرده در عناوین چه تفاوتی دارند؟
در کل اهمیت ویژه نتایج این پژوهش برای خوانندگان این است که متوجه می‌شوند تا چه اندازه تحت تأثیر بار هیجانی و ابعاد آن در عناوین خبری تارنماها هستند و از سویی دیگر مسئولان و نویسندگان خبری تارنماهای داخلی با استفاده از نتایج یافته های این پژوهش می‌توانند در انتخاب کلمات عناوین خبری خود تجدید نظر کرده و بر اساس اصول تأثیرگذاری ابعاد هیجانی در کلمات، عنوان خود را تهیه کنند.
فرم در حال بارگذاری ...