پیگیری پروندههای حقوقی در موضوع طلاق در سطوح مختلف دادرسی اعم از دادگاههای خانواده، تجدیدنظر، و دیوان عالی کشور، این نگارنده را با سؤالات اساسی مواجه نموده است که چه تفاوتی میان شرط وکالت مطلق در طلاق و تفویض دائمی طلاق وجود دارد که با احساس دغدغه مطالعه و تحقیق مبانی فقهی و حقوقی شرط ضمن عقد تفویض دائمی طلاق به زوجه و نیز وکالت مطلق در طلاق پرداخته و از حیث صحیح یا باطل بودن آن به کنکاش علمی در حد توان و تطبیق قوانین موضوعه با فقه اسلامی و آگاهی از سکوت موجود و ارائه پیشنهادهای تکمیلی مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.
ب ) سؤالات تحقیق:
1- آیا شرط ضمن عقد تفویض دائمی طلاق از ناحیه زوج به زوجه اساساً صحیح میباشد یا باطل؟
2- در صورت بطلان شرط تفویض دائمی، موجبات فساد و بطلان عقد را فراهم میآورد یا اینکه شرطی بلااثر است؟
3- آیا شرط ضمن عقد وکالت مطلق درطلاق از حکم شرط تفویض دائمی طلاق تبعیت مینماید؟
ج) فرضیههای تحقیق:
1- درج تفویض دائمی طلاق به صورت شرط ضمن عقد از ناحیه زوج به زوجه یا غیر زوجه یک تأسیس کاملاً غیر شرعی و باطل میباشد.
2- شرط ضمن عقد تفویض دائمی طلاق علیرغم باطل بودن آن موجبات فساد و بطلان عقد نکاح را فراهم نمیآورد.
3- شرط ضمن عقد وکالت مطلق درطلاق برای زوجه منافاتی با احکام اولیه شرعی نداشته و تأسیسی کاملاً صحیح و منطبق بر شرع و قانون است. بنابراین ماهیتی متفاوت از شرط تفویض دائمی طلاق به عنوان شرط باطل دارد.
د) اهداف تحقیق:
1- روشن نمودن این نکته که بین تفویض دائمی و وکالت مطلق در طلاق تفکیک مفهومی غیر قابل انکاری از نظر اطلاق وجود دارد که این موضوع حکم هر کدام را متمایز از دیگری میسازد.
2- معلوم نمودن این نکته که محاورات عمومی مردم و حتی بخشی از جامعه حقوقی بر بار نمودن احکام یکسان بر این دو موضوع کاملاً ناصواب و غیر علمی است.
3- از ضرورتهای این تحقیق این است که ظرافتهای مباحث حقوقی را هر چه بیشتر به جامعه حقوقی اعم از وکلاء، قضات، دانشگاهیان و طلاب روشن نماید و در تحلیلی فقهی و حقوقی به واکاوی مرزهای مشترک و متفاوت دو موضوع مورد تحقیق با اسلوب فقه اصیل جواهری پویا و حقوق استدلالی پرداخته و عمق مو
سیستم اطلاعات مکانی همراه یک چارچوب سختافزاری و نرمافزاری میباشد که دسترسی به دادهها و سرویسهای مکانی را با استفاده از دستگاههای همراه و از طریق شبکههای ارتباطی بیسیم فراهم میکند. این سیستم دارای خصوصیت سیالیت میباشد که بر امکان شکسته شدن محدودیتهای مکانی در استفاده کاربران از خدمات این نوع کاربردها تاکید دارد. یکی از زمینههای کاربرد سیستمهای اطلاعات مکانی همراه، فرایند گردشگری میباشد. وقتی گردشگر مقصدی را برای سفر انتخاب میکند، میتواند سایتهای زیادی را برای دریافت اطلاعات در زمینه مکانهای دیدنی شهر، رستورانها و اقامتگاهها بیابد. اطلاعات این سایتها ثابت هستند و برای همه به یک شکل نمایش داده میشود و همینطور حجم اطلاعات زیاد است و کاربر باید زمان نسبتا زیادی را صرف جستجوی اطلاعات مورد علاقه خود کند.
سیستمهای توصیهگر، سیستمهای هوشمندی هستند که با شناسایی علایق و اولویتهای کاربر، اطلاعات موجود را پالایش کرده و پیشنهادات مناسب و مرتبط را به تک تک کاربران ارائه میکنند. سیستمهای توصیهگر ابزاری برای هرچه توانمند کردن شهروندان در بهرهبرداری از فضای اینترنت محسوب میشوند. با استفاده از سیستمهای توصیهگر، امکان جستجو به دنبال مفاهیمی وجود دارد که در جستجوی عادی دادهها دسترسی به آنها مشکل است [1].
پیادهسازی سیستمهای توصیهکننده در محیطهای سیار بدون در نظر گرفتن پارامترهای تاثیرگذار در این محیط چندان مناسب نمیباشد. مجموعه این پارامترها، اطلاعات بافتی را تشکیل میدهد. بافت اطلاعات ضمنی در مورد موقعیت و محیط اطراف کاربر در نظر گرفته میشود. در سالهای اخیر این نوع سرویسها به صورت فراگیر مورد استفاده قرار گرفتهاند و براساس بافت کاربر، اطلاعات شخصی شدهای را به وی ارائه میدهند. نمونههایی از این سرویس را میتوان راهنمای گردشگری، یافتن نزدیکترین رستوران یا سایر مکانهای جاذب، ناوبری یا راهنمای مسیر نام برد.
با توسعه ارتباطات بیسیم و استفاده از وسایل همراه، بافتآگاهی و استفاده از آن در سیستمها و کاربردهای همراه رشد روزافزونی داشته است. مسالهای که امروزه به علت رشد روزافزون تکنولوژی و حجم عظیمی از اطلاعات خود را نمودار میکند نیاز به سیستمهایی است تا بتوانند مناسبترین خدمات و محصولات را در حجم بالای اطلاعات دریافتی به كاربر توصیه كنند. سیستمهایی كه این وظیفه را انجام میدهند سیستمهای توصیهگر نامیده می شوند. این سیستم اطلاعات را با توجه به شرایط ارائه میدهد و آیتمهای نامناسب را حذف و بهترین را بر اساس اولویت کاربر پیشنهاد میدهد. سیستم وقتی مبتنی بر بافتآگاهی باشد عملکرد بهتری ازخود نشان میدهد [2]. بافتآگاه بودن سیستم به این معناست که سیستم بر اساس آخرین موقعیت کاربر، به بازنگری در پیشنهادهای قبلی و مطرح کردن توصیههای جدید اقدام میکند. سیستم توصیهگر بافتآگاه سیستمی است که هدف آن ارائه توصیههای شخصی برطبق وضعیت بافتی جاری کاربر میباشد [3].
گردشگر نیاز به دستیابی به اطلاعات بهنگام و شخصیشدهای دارد که در هر زمان و هرجا برای او قابل دسترس باشد. سیستمهای
راهنمای گردشگر در محیط همراه امکان دستیابی هرجاگاهی را به کاربر میدهند. یکی ازضروریترین مسائلی که گردشگر با آن مواجه است یافتن مکان مناسب برای اقامت میباشد.
هدف از این پژوهش طراحی و پیادهسازی سیستم توصیهگر بافتآگاه برای اقامتگاه گردشگر در محیط همراه پرداخته است. این سیستم براساس بافتهای کاربر مانند نوع سفر، موقعیت، زمان و علایق کاربر توصیههایی را به وی ارائه میکند. این توصیهها شامل مناطق اسکان مانند هتلها، مهمان پذیرها، پانسیون و خوابگاه میباشد. برای رسیدن به این هدف کلی اهداف جزیی زیر مدنظر است:
شناسایی بافتهای موثر در مساله
بررسی نقش بافتهای موقعیت، زمان، هدف سفر و علاقهمندی کاربر در مساله
پیادهسازی سیستم و ارزیابی سیستم پیادهسازی شده
سیستم مورد نظر با توجه به بافت کاربر برخی خدمات گردشگری(مانند محل اقامت و ارائه نقشه راهها) را با بکارگیری یک سیستم توصیهگر به کاربر پیشنهاد میدهد و همچنین در یافتن مسیر کمک میکند.
اولین مساله ای که یک گردشگر با آن روبروست مکان مناسب برای اسکان و اقامت است. در سیستمهای گردشگری فعلی موقعیتیابی تمام اقامتگاهها واقع در نزدیکی موقعیت گردشگر به راحتی امکان پذیر میباشد. اما گردشگر میخواهد مکانی را پیدا کند که متناسب با اولویتها و ترجیحات او باشد به بیانی دیگر بهترین تطبیق را با آن داشته باشد و همچنین هزینه اقامت متناسب با میزان هزینهای که خواهان پرداخت آن است و میزان امکانات رفاهی و خدماتی نیز برآورده کننده نیاز او باشد.
فرض کنید برای اولین بار به شهری مسافرت کنیم چندین سئوال وجود دارد که تمایل داریم فرد یا افرادی دریافتن پاسخ به ما مشورت بدهند. به عنوان مثال در کدام قسمت شهر بدنبال مکان جهت اقامت باشیم؟ و کدام محل و با چگونه امکاناتی برای ما مناسب میباشد؟ و یا اولین مکان مناسبترین میباشد و یا در صورت گذشتن از آن مکان،مورد مناسب بهتری یافت میگردد؟
هر فعالیتی که به طور آشکار و نهان از انسان سر میزند در نتیجهی یک تصمیم است. به عبارت دیگر تصمیمگیری به معنی انتخاب کردن یک راه از میان راههای متفاوت است.
بنابرین سوالات مرتبط با تحقیق شامل موارد زیر میباشد:
بافتهای تاثیرگذار کدامند؟
چگونه گردشگر میتواند بهترین اقامتگاه را مطابق با ترجیحات شخصیاش پیدا کند؟
گردشگر از چه معیارهایی باید برای ارزیابی اقامتگاهها استفاده نماید؟
بحث کاربرد نظریه های ” مسئولیت جانشین ” در قانون تجارت بین الملل جدیداو در دهه های اخیرتوسعه یافته است. البته در مقابل مسأله جانشینی دولتها پدیده ی جدیدی نیست و کمسیون حقوق بین الملل در هنگام تدوین پیش نویس کنوانسیونهای 1978وین در مورد جانشینی دولتها در معاهدات و کنواسیون 1983 وین در مورد جانشینی دولتها در اموال ،آرشیو و قروض موادی به آن اختصاص داده است .
طبق ماده 2 بند یک کنواسیون 1978 اصطلاح جانشینی دولتهابر جانشینی یک دولت بجای دولت دیگر در مسأله ی مسئولیت ناشی از روابط بین المللی یک سرزمین اطلاق میگردد. در مورد جانشینی دولتها در اموال ،آرشیو و قروض ،کنوانسیون 1983 در مواد 7،19،32 به این امر اشاره می کند که مسأله جانشینی فقط تعیین آثارجانشینی مسئولیت دولتها در مورد “میراث”دولت پیشین یعنی اموال،آرشیو و قروض می باشد.انتقال اموال از دولت پیشین به دولت جانشین سبب میشود که دولت پیشین دیگر حقوقی نسبت به آن اموال نداشته باشد]1.[حال باید دید در عرصه ی حقوق تجارت بین الملل که به جای دولتها معمولا شرکتهای فراملی فعالیت می کنند هرچند در برخی از کشورها خصوصأ ایالات متحده آمریکا تعداد شرکتهای دولتی ویا تحت کنترل دولت بسیار بیشتر از آن چیزی که تصور می کنیم. شاید دلیل این موضوع این باشد که در ایالات متحده آمریکا موضوع تأمین منافع عمومی توسط شرکتها مورد توجه بوده است.دکترین ایالات متحده آمریکا بر این باور است که “شرکت، سازمانی است اقتصادی که اهداف عمومی را نیز تعقیب می کند”]2،10،11[ . در مواقعی مثل خرید دارایی یک شرکت توسط شرکت دیگر یا ادغام یک شرکت با شرکتی دیگر به طور کلی تعهدات ،اموال،قروض فروشندگان دارایی و سهام این شرکتها و در واقع مسأله ی مسئولیت جانشین به چه نحوی بررسی میگردد و آیا تا به حال در قوانین تجارت بین الملل موادی به این موضوع اختصاص یافته یا خیر؟
مسئولیت جانشین، به منظور ایجاد و وضع یک نوع قانون متعادل است که به منظور تسهیل در مراجعه بستانکاران به شرکت، این اجازه را میدهد تامطالبات و زیان های حاصل از شرکتی که اموال و دارایی و سهام خود را فروخته یا با شرکتی دیگر ادغام کرده است رابستانند.دفاتر نمایندگی فدرال، که با ترویج و انتشار قوانین و به منظور اجرای قوانین تجارت بین الملل، زیر بار مسئولیت قرار گرفته اند، به دنبال این بوده اند که تلاش های موفقیت آمیز گاه و بیگاه خود را به منظور تحمیل مسئولیت های جانشینی در زمینه های گوناگون، توجیه نمایند اما، هیچ یک نتوانسته اند به مجوزی قانونی دست پیدا کنند، و هیچ یک نمی توانند توضیحات سیاسی متقاعد کننده ای را درباره ی فعالیت های اجرائی غیر منصفانه ی خود طرح نمایند. همانطور که دستگاه قضایی ایالات متحده در تعیین تکلیف موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایالات متحده آمریکا با بن بست مواجه شده است و به دلیل بی نتیجه ماندن تلاشها در چارچوب سیستم قضایی، نظریه ” مسئولیت اجتماعی شرکت” ها مثل نظریه جانشینی مسئولیت عمدتأ در چارچوب دکترین توسعه یافته است.]2،12[و لازم است که چنین عملکردهایی بیش از پیش مورد توجه و بررسی قرار گیرند.
این غیر ممکن است با اطمینان بدانیم که چرا دفاتر اجرائی اخیرا شروع به وارد کردن مسئولیت های جانشینی در قوانین تجارت بین الملل هستند. با توجه به زمان پس از جنگ نرم، یکی از دلایل ممکن می تواند بررسی عمومی افزایش یافته در مورد اقدامات امنیتی در مقابل تروریسم (یا عدم وجود آن) باشد، که توسط شعبه های اجرایی انجام شده اند. تروریسم مسئله ای پر هیاهو است به نحوی که سازمان های فدرال جرات نمی کنند که در برخورد با صادرات و واردات و ایجاد و نقض قوانین، که ممکن است تهدیدی برای امنیت ملی به نظر آیند، غیر فعال باشند. مسئولیت فزاینده ی گماشته شده بر دوش این سازمانها به منظور کشف و جلوگیری از چنین نقض هائی، همواره با افزایش بودجه و منابع انسانی همراه نیست، بنابراین سازمان ها می بایست عمدتا به طور شخصی صنعت خود را به چرخه در آورند. CBP با سیاست گذاری و نقض های فاش شده ی ارادی در قوانین ایجاد شده ی خود، مسئولیت خود را به خوبی پذیرفته است. دیگر سازمان ها،
مانند سازمان های قانون گذار صادراتی، شدیدا تاکید به بازداشت دارند . صاحبان مقام در سازمان ها ممکن است اینگونه فکر کنند که بازداشت تاثیرگذارترین راه برای این باشد که به دلیل اتهامات نقض وارده بتوانند جریمه های با مقادیر بالا را به صورت علنی (به طور ایده آل، شرکت های شناخته شده) در مقررات صادرات اعلام کنند. در ادامه، مسئولیت جانشین ممکن است به کمک چنین سازمان هائی بیاید تا با توسعه ی نمونه های به هم پیوسته، بازداری بیشتری به عمل آید تا متهمان بزرگ و سرمایه دار نیز دستگیر شوند.
اگر توافق مسئولیت جانشین در قوانین تجارت بین الملل با نیت افزایش بازداشت اعمال شود، این سوال پیش خواهد آمد که آیا چنین سنجش هایی مستقیما بر افراد و سازمان هائی که دست به نقض قانون می زنند، تاثیر گذار است یا خیر؟. و آنسوی چنین سوالاتی، قانونی بودن و مشروعیت چنین عملکردی، شایسته ی دقت بیشتر نسبت به چیزی است که در حال حاضر به آن داده می شود. به این منظور، این پژوهش تجزیه و تحلیلی را بر مسئله ی افزایش اهمیت و مورد مطالعه قرار دادن چگونگی استفاده ی سازمان های قانون گذار فدرال و کاربرد اخیر آنها از مسئولیت جانشین با استفاده از اختیار خود به منظور دستیابی به چیزی که Laura Nade آن را “عدالت ناچیز” نامید، که به طور عمده از بی عدالتی سیستمی تشکیل می شود، ارائه می کند.
عمده ی هدف این پژوهش بر شیوه هائی است که سازمان های قانون گذار تجارت بین الملل، شروع به ترکیب اصول عادلانه ی مسئولیت جانشین ها – یا به طور دقیق تر، انحرافی از آن اصول- در نظام های قانون گذار تجارت به منظور توجیه تنبیه خریداران بی گناه به اتهام نقض قوانین تجارت بین الملل که به طور کامل به وسیله ی احزاب مختلف یا فروشندگان دارایی انجام شده است، می نمایند.
1-4-1- جانشینی مسؤلیت
مسئولیت جانشین یک وضع قانون منصفانه است که به بستانکاران شرکت این اجازه را میدهد تا زیان های حاصل از شرکتی دیگر را که دارایی خود از شرکت بدهکار را ادغام یا جمع کرده است، مورد جستجو قرار دهند.
1-4-2- تجارت بین الملل
“تعاریف مختلفی برای تجارت بین الملل ارائه شده است که شاید کوتاه ترین و روشن ترین تعریف آن است که گفته شود :تجارت بین المللی عبارت از گذر وعبور کالا و خدمات ازمرز می باشد”]3[.و یا زمینه ای بسیار فنی در امر صادرات وواردات کالا و خدمات وتجهیزات و فن آوری،تکنولوژی و…. در عرصه ی فراملی است، که با وکلای حرفه ای سر و کار دارد واین وکلا معمولا در مقررات صادرات و یا واردات تخصص دارند. به دلیل طبیعت فنی آنها، مقررات و راهنمائی های سازمانی نقش نافذی در تجزیه و تحلیل قانونی تجارت بین الملل دارند.
1-4-3- قانون فدرال
قانون فدرال در مورد مسئولیت جانشین به طور گسترده ای ساخته ی دادگاه ها هستند. در حالی که برخی از قوانین فدرال اجازه ی مسئولیت جانشین را می دهند، اما عواقب و مسئولیت های محتمل ناشی از خرید یا تملک امتیاز یک نهاد تجاری را تعریف نمی کنند. . درنتیجه دادگاه ها برای تعیین استانداردها از دستگاه های خود استفاده کرده و نظام قانونی مشترک مسئولیت جانشین را براساس دستورالعمل های منصفانه ایجاد کرده اند. این دستورالعمل ها باید به طور کلی توسط قانون برای یک دادگاه مجاز باشند تا بتوانند شخصی را مسئول فعالیت ها یا جرم های شخص دیگر طبق قوانین فدرال نمایند، مگر اینکه دادگاه بتواند توسعه پذیری مسئولیت را با ارجاع به سیاست یا مجوز قانون گذای توجیه نماید که می تواند با محدود کردن مسئولیت ها به عوامل مشخصی به خدمت گرفته شود.
چنین برنامه هایی شامل همکاری فرهنگی-تجاری در مقابل تروریسم (C-TPAT)، مجری خودارزیابی (ISA)، و تجارت امن و آزاد (FAST).
برخی سازمان ها، مانند BIS، با سبک کردن غرامت ها برای نقض های انجام شده به وسیله ی مجرمان، به دنبال این هستند که مردم را به معرفی داوطلبانه ی خود ترغیب نمایند.
عدالت ناچیز: LAURA NADER به قانون نگاه می کند (شرکای عمومی 1981)
Coffman v، خدمات حمایتی Chugach، 411 F .3d 1231، 1236 (یازدهمین محفل، 2005) (توجه کنید که، اگرچه پیمان حقوق استخدام و استخدام مجدد خدمات متحد سال 1994 اجازه ی جانشینی را به کارمندان می دهد، که کلمه ی “جانشینی در بهره” را معنا نمی کند).
.1-2- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
اهمیت و ضرورت حفظ آثار کهن نه به عنوان پدیده های نمادین، بلکه به دلیل شناخت سیر تحول و تکامل تاریخ شهر سازی و تمدن شهر نشینی، حفظ هویت و اصالت شهری و تبیین حیات شهری بر اساس شواهد و مدارک علمی همواره مورد توجه بوده است. به نظر بعضی محققان، بهسازی و نوسازی شهری مربوط به سالهای پس از انقلاب صنعتی به ویژه قرن نوزدهم به بعد است؛ اما نوسازی و بهسازی مدرن امروزی و نهادینه شده از اواخر قرن نوزدهم آغاز شده است(شماعی، علی و احمد پور احمد،1384).
این محله از محلات قدیمی شهر بندرعباس شناخته شده و مطالعات نشان می دهد که محله سورو از نظر برخورداری از انسجام و سازمان یافتگی با سایر محلات شهر بندرعباس قابل مقایسه نیست.
ساکنین این محله دارای هویت واحدی هستند اما با توجه به تمایزات جدیدی که در میان ساکنین کم رنگ شده است. این محله بر اساس سرشماری 85 دارای 8874 نفر جمعیت و 2156 خانوار است. وسعت محله در حدود 178 هکتار می باشد و حدود 1.6 درصد از جمعیت شهر بندرعباس را در خود جای داده است. از نظر وضعیت اقتصادی 37 درصد جمعیت فعال و 63 درصد آن غیر فعال می باشند که از جمعیت فعال آن 81 درصد شاغل و 19 درصد بیکار هستند.
به طور کلی مهمترین ضرورت تحقیق از قرار زیر می باشد:
1- کمبود سرانه آموزشی و خدمات شهری
2- آسفالت نبودن کوچه ها
3- اشتغال جوانان و نیاز به گسترش . آموزش صیادی
4- عدم روشنایی معابر
5- فاضلاب شهری و ریختن آنها به دریا
6- غفلت بخش دولتی از محله
1- 3- پرسشهای اصلی تحقیق
1- آیا توانمند سازی بافت فرسوده سورو با مشارکت ساکنان محله امکان پذیر است؟
2- آیا با افزایش تاسیسات و تجهیزات شهری می توان در جذب ساکنان بومی و اولیه محله موفق عمل کرد؟
3- آیامی توان با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده سورو امکان آزاد شدن زمین جهت سکونت افراد بیشتر در این محله را امکان پذیر
ساخت؟
1-4- فرضیات تحقیق
1- به نظر می رسد محله سورو دارای ارزش تاریخی- فرهنگی و معماری بومی است.
2-به نظر می رسد یکی از عوامل مهاجرت ساکنان بومی در این محله کمبود خدمات و تاسیسات شهری است.
3- به نظر می رسد مشارکت ساکنان محله سورو می تواند نقش مهمی در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده این محله داشته باشد.
1-5- اهداف تحقیق
در تمام مطالعات برنامه ریزی، قبل از بسط راه حلها «تبیین اهداف» یک امر ضروری محسوب می شود. در این رابطه باید توجه داشت که چون تکنیکهای متکی به موارد حرفه ای و سیاستهای اجتماعی و فیزیکی قابل اطلاق به مراکز تاریخی، بسته به هر مرکز متفاوت است، لذا یک مدل جامع قابل اطلاق به تمامی موارد، وجود ندارد، در شهرهای تاریخی، نگهداری بافت آن از طریق بهره گیری از تدابیر سود آور، یک هدف اولیه است. حفاظت در مقیاس شهری نه تنها فقط مستلزم توجه به ارزشهای فرهنگی و تاریخی است بلکه همچنین استلزامات اجتماعی و اقتصادی اصولی آن را نیز طلب می نماید. در یک بافت تاریخی، حفاظت قبل از آنکه از وجه فیزیکی مطرح باشد بیشتر ریشه در برخورد سیاسی و اقتصادی دارد. شهر ماحصل دوره های متعدد تاریخی و روابط ویژه میان مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، انسان شناسی و جغرافیایی آن است. هسته تاریخی یک کلیت وسیعتری را شامل می شود که باید به عنوان بخشی از واقعیت پویای زمان حال و نه به عنوان یک موضوع مطالعه ایستا مورد تحقیق و مطالعه واقع شود. از نظر میراثی ثروت تکوین یافته در یک بافت تاریخی در ساختمانهای مذهبی، بناها و عناصر ارزشی، عمارات مجلل، باغها و غیره، سرمایه گذاری شده است، حال آنکه امروزه مسأله مهم، کنترل هوشمندانه ثروت مستمری است که در یک شهر تکوین یابد. یعنی جایی که در اثر گذشت زمان کاربردهای خصوصی به کاربردهای جمعی تغییر شکل یافته است. در راستای موارد مذكور، این تحقیق اهداف زیر را دنبال می كند:
هدف بنیادی واساسی این تحقیق عبارت است:
– بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری بندرعباس محله سورو در جهت گسترش و توسعه دانش بافتهای قدیمی.
– شناخت و بهبود ساختار کالبدی و سازمان فضایی از راه بهسازی و نوسازی شهری.
– بهبودوضعیت کاربریها و فعالیتهای شهری از جهت ایمنی، تراکم، تمرکز، سازگاری و عدم سازگاری.
– ایجاد زمینه های سرمایه و فراهم آوردن اشتغال برای افراد بومی.
– بالا بردن توان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ساکنین بافت قدیم.
که این هدف خود شامل سه هدف جزیی از قرار زیر می باشد:
– توانمندسازی بافت فرسوده سورو با مشارکت ساکنان محله
– جذب ساکنان بومی و اولیه محله با افزایش تجهیزات وتاسیسات شهری
– آزاد شدن زمین جهت سکونت افراد بیشتر محله با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده
وضرورت تحقیق
امروزه گردشگری بخش بزرگی از اقتصاد جهانی را شکیل می دهد و در حال تبدیل شدن به بزرگترین و سودآورترین صنعت جهان است.
آب و هوا تأثیر بسیار قوی بر بخش توریسم و گذران اوقات فراغت اعمال می کند بطوری که در برخی از مناطق جهان، پیش بینی وضعیت گردشگری براساس آب و هوا صورت می گیرد. بنابرین می توان گفت که گردشگری فعالیتی علمی است که تحت تأثیر عوامل گوناگونی است که آب و هوا یکی از آنها محسوب می شود بنابراین آب و هوا و اقلیم شناسی نیز دانشی خواهد بود که در توسعه صنعت توریسم و گردشگری نقش علمی را ایفا می کند.
امروزه با گستردگی وسایل ارتباطی، جابجایی وسیع تر و سهل تر شده است. گذران اوقات فراغت به جهت تجدید قوا و برطرف کردن نیاز فطری به دلایل متفاوت صورت می گیرد ازجمله جهت شناخت هرچه بیشتر طبیعت آثار به جا مانده از گذشتگان و فرهنگ و ملل دیگران و امثال آن اشکال گردشگری در طول تاریخ با تکامل انسان در دوره های مختلف دچار تغییر وتحول گردیده است اخیرآ کشورهای جهان برنامه های اساسی برای توسعه این فعالیت تدارک دیده اند. بنحوی که گردشگری را یک صنعت مهم و درآمدزا به حساب می آورند.درآمد حاصل از گردشگری اخیر از اهمیت بالایی برخوردار بوده است و توجه همگان را به خود جلب کرده است. در برخی نقاط دنیا بیشترین سهم از رشد توریسم مربوط به اکوتوریسم و گردشگری در طبیعت بوده است.
استان گیلان نیز با داشتن آب و هوای معتدل، سواحل زیبا و مناطق کوهستانی وجنگلی و جلگه ای همچنین با وجود امام زاده های زیادی و همچنین دژها و قلعه های تاریخی دارای نقاط مستعد و جاذب برای امر گردشگری می باشد از چند دهه قبل در زمینه جذب توریست در این استان برنامه ریزی انجام گرفته است. اما این برنامه ها و سرمایه گذاریها منحصر به سواحل و کناره های دریا بوده است و به مناطق کوهستانی و جنگلی و جلگه ای توجه چندانی نشده است.
شهرستان صومعه سرا دارای جاذبه های یادمانی و تاریخی مانند: مناره بازار، حمام کسماء، جنگل هفت دغنان، استخرقدیمی، پل گازروبار، پل خشتی، تالاب ها، پناهگاها، حیات وحش، رودخانه های شهرستان و جاذبه های فرهنگی مانند: کشتی گیله مردی، لافند بازی، و جاذبه های اقتصادی مانند: بازارهای هفتگی، صنایع دستی محصولات کشاورزی در فصول مختلف می باشد که می تواند هربیننده ای را به سمت خود جلب نماید.
منطقه طبیعی تنیان که در تابستان دارای طبیعت زیبا و در زمستان دارای برف می باشد زیبایی خاصی دارد که در تمامی فصول سال با توجه به تغییر اقلیم قابل استفاده است اما از نظر اقلیمی دارای محدودیت بوده و فقط 3الی 4 ماه از سال قابلیت لازم برای جذب گردشگر را دارد بنابراین شهرستان صومعه سرا جاذبه های لازم برای جذب گردشگر را دارد ولی از نظر اقلیمی در برهی ماهها با محدودیت همراه است.
روستاهایی مانند ازگم، تنیان، چمثقال، سیاه درویشان و صوفیانده در شهرستان صومعه سرا از توانها و جاذبه های بالقوه ای برخوردارند ولی هنوز جایگاه واقعه ای خود را در گردشگری و بحث جذب گردشگر نیافته اند. لذا در این پایان نامه تلاش می شود ضمن توصیف وضعیت فعلی گردشگری روستایی وشناسایی نقش مدیریت روستایی در گردشگری شهرستان پیشنهادهایی برای توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان و هم چنین تقویت نقش مدیران محلی ارائه نماید بنا به اهمیت موضوع این تحقیق ضرورت دارد به این مسئله بپردازد که مدیریت محلی به خصوص دهیاریها به عنوان نهاد عمومی خود کفا تا میزان می توانند در توسعه گردشگری روستاهای شهرستان صومعه سرا نقش داشته باشند ؟
هدف اصلی این تحقیق، مشخص کردن نقش مدیریت محلی در توسعهی گردشگری در روستاهای شهرستان صومعهسرا است دیگر اهداف تحقیق عبارتند از:
– شناسایی گردشگری روستایی در شهرستان صومعه سرا
– شناسایی اقدامات صورت گرفته توسط مدیریت محلی برای توسعه گردشگری
-ارائه راهکار برای ارتقاء نقش مدیریت محلی در فعالیت های گردشگری
-آیا بین فضاهای اقامتی-پذیرایی توسط دهیاری و توسعه گردشگری روستایی رابطه وجود دارد؟
-آیا بین شناسایی جاذبه های روستایی توسط مدیریت محلی و توسعه گردشگری روستایی رابطه وجود دارد؟
-آیا بین مشاغل مرتبط با گردشگری ایجاد شده در سطح روستا توسط دهیاری و توسعه گردشگری رابطه وجود دارد؟
برای این تحقیق، دو فرضیه مطرح شده است:
– مدیریت محلی در توسعه گردشگری در روستاهای شهرستان صومعه سرا تأثیر کمی داشته است.
– نقش مدیریت محلی در توسعه گردشگری بیش تر از طریق کمک به تغییر کاربری زمین و اخذ مجوز بوده است.
محدودهی مورد مطالعه در این تحقیق، روستاهای گردشگری شهرستان صومعهسرا است که بر اساس استعلام از اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان و مطالعات میدانی، شامل 5 روستای ازگم، تنیان، چمثقال، سیاهدرویشان و صوفیانده است.
مقطع زمانی انجام تحقیق، بهار و تابستان سال 1394 بوده است.
– نقش: در لغت به معنی نگه داشتن، نقش کردن، نگاه کردن و چیزی را به دو رنگ یا چند رنگ، رنگهای مختلف گویند. (فرهنگ دهخدا، ص 696) تعریف کاربردی نقش عبارت است از وظیفه، تأثیر ویا میزان کارایی یک پدیده، شئ، و یا چیز خاصی، یا افرادی در جامعه است. در اصطلاح دانش جامعه شناسی، نقش عنوان یا برچسبی است که با ان جایگاه و الگوهای رفتاری شخص در بین جامعه تعیین می گردد. نقش ها ممکن است توسط شرع، عرف و قانون تعریف گردند. این واژه یک اصطلاح جامعه شناسی است که کاربرد وسیعش مرزهای علم را در هم شکسته و وارد سایر علوم شده است.
در پژوهش حاظر نقش به معنی موقعیتی است که مدیریت محلی وبه ویژه دهیاری و شوراهای اسلامی روستا بر اساس وظایف و مأموریت های تعریف شده برای هریک از انها در توسعه گردشگری روستاهای شهرستان صومعه سرا ایفا می کنند.
حکومت محلی شامل مدیریت امور عمومی هر محله به وسیله هیئت اجرایی از نمایندگان مردم محل است .چنین موجودیتی اگرچه در بسیاری از موارد تابع حکومت مرکزی است ولی از قدرت تصمیم گیری قابل ملاحضه ای برخوردار است (بایرن گریفتین،1983 :ص 1)
بنابراین حکومت محلی موجودیتی سازمان یافته است که دارای مشخصه های حکومتی بوده و از استقلال اداری و مالی ونه سیاسی قابل ملاحضه ای بر خوردار باشد وهدف از ایجاد ان ارائه خدمات عمومی به مردم محل با حداکثر کارایی و اثربخشی است ( مقیمی، 1382:ص40-41)
دهیاری به مدیریت روستایی اطلاق می شود و یک نهاد عمومی و غیر دولتی است که توسط سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور از لحاظ فنی و مالی وغیره، پشتیبانی می گردد و در حال حاضر منابع درامدی اصلی ان از محل عواید متمرکز تخصصی از وزارت کشور (سازمان
شهرداریها و دهیاریها ) می باشد ( مولائی هشجین، 1387 :ص 30)
خلاصه اینکه دهیار در روستا بسان شهردار در شهر است. همانگونه که امروزه شهری بدون شهردار قابل تصور نیست در اینده نه چندان دور نیز امکان اداره روستاها بدون مدیر واحد سخت خواهد بود.
گردشگری روستایی در بر گیرنده دامنه ای از فعالیت ها و خدمات مربوط به تفریح و ارامش است که به وسیله کشاورزان و مردم روستایی برای جذب گردشگران به مناطق روستایی و به منظور کسب درامد صورت می گیرد.
گردشگری روستایی را رهایی از زندگی کسالت بار شهری برای بهره گیری از مواهب طبیعی و برخورداری از جاذبه های طبیعی ( مانند جنگل ها، مراتع، رودخانه ها و …) می دانند، که در محیط روستایی با ارائه تسهیلات رفاهی و خدماتی ( خوراک، اقامتگاه، و فعالیت های تفریحی، ورزشی) وجود دارد.
فعالیت های توریستی که در روستا صورت میگیرد این فعالیت ها عبارتنداز: گشت و گذار، اسب سواری،دوچرخه سواری، ماهیگیری، شنا، قایقرانی، گلف، تنیس، غارنوردی. (شارپلی، 1380: ص 8)
توسعه روستایی فرایندی چند بعدی است که موضوع ان بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی اقشار فقیر واسیب پذیر اجتماع روستایی است ( ازکیا و غفاری، 1383 : ص 22)
روستا واحدی جغرافیایی است که در ان پدیده های اجتماعی و طبیعی بطور چشمگیری در هم امیخته اند این در هم امیختگی از ویژگی های مهم روستا وشاخص عمده ای برای تمیز شهر از روستا است ( مهدوی، 1377: ص 4)
توسعه روستایی اصولآ مفهومی جدا از توسعه اجتماعی -اقتصادی در سطح کلان یک کشور نیست، بلکه جزئی از توسعه کلان ملی تلقی می گردد، اما تأکید اساسی ان عمدتآ معطوف به حل مسائل مرتبط با جامعه روستایی وتلاش در جهت محرومیت زدایی و کاهش فقر در این مناطق می باشد. توسعه روستایی به عنوان یک مفهوم و مجموعه ای از تجربیات و روشهای گوناگون سازماندهی تولید، ایجاد رفاه و مبادله برای فعالیت های روستایی، سابقه ی طولانی داشته و تنها ومنحصر به نظام یا کشور خاصی نیست. بانک جهانی توسعه روستایی را چنین تعریف می کند: توسعه روستایی استراتژی ای است که برای بهبود زندگی اقتصادی و اجتماعی گروه خاصی از مردم که همان روستاییان فقیرند طراحی می شود. این استراتژی در پی گسترش منافع توسعه در بین فقیرترین افرادی است که در مناطق روستایی ساکن می باشند که شامل کشاورزان خرده پا، اجاره نشین ها و خوش نشینها می گردد. از نظر بانک جهانی توسعه روستایی به نوین کردن جامعه روستایی می پردازد و ان را از انزوای سنتی خارج و به جامعه ای تغییر یافته تبدیل و با اقتصاد ملی عجین می کند. بنابراین هدف های توسعه روستایی، در محدوده یک بخش خلاصه نمی شود، بلکه مواردی چون بهبود بهره وری افزایش اشتغال، تأمین حداقل قابل قبول غذا،مسکن، اموزش، بهداشت و مشارکت روستاییان در فرایند تصمیم گیری، برنامه ریزی، اجرا و مدیریت روستایی را نیز در برمی گیرد. با چنین نگرشی، توسعه روستایی باید به منزله یکی از اجزای جدایی ناپذیر و نیروی محرکه کل فرایند توسعه به شمار اید. از این رو توسعه روستایی نباید نوعی فعالیت “بخشی” تلقی گردد، بلکه باید ان را نوعی هسته ی چند بخشی یک برایند توسعه گسترده تر قلمداد کرد.(شهلا جوبچیان، 1386: ص 51).
مدیریت روستایی عبارتست از مجموعه ای اعم از دولتی یا مردمی، فردی یا گروهی ودر اشکال کلان و خرد که به عنوان متولیان امور مربوط به روستا ها فعالیت دارند .گسترش مفهوم مدیریت روستایی علاوه بر اینکه مشکلات رسیدگی به امور مربوط به روستاها را بیان می کند چگونگی مواجهه مطلوب با روستاها و بر نامه ریزی روستایی را برای کارشناسان و متخصصین نیز اشکار می سازد ( قدیری معصوم و ریاحی، 1383 :ص 178)