سؤالات متعددی را به ذهن متبادر کرده است. تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به پرسش زیر به عنوان سؤال اصلی این تحقیق می باشد:
1) تاثیر ابزارهای نظارتی حاکمیت شرکتی بر معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد چگونه است؟
همچنین سوال اصلی تحقیق شامل سوالات فرعی زیر می باشد:
1-1) تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر معیار ارزش افزوده بازار چگونه است؟
1-2) تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر معیار ارزش افزوده اقتصادی چگونه است؟
1-3) تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر نسبت کیوتوبین چگونه است؟
1-4) تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر ارزش ایجاد شده برای سهامداران چگونه است؟
1-5 اهداف تحقیق
اهداف تحقیق به دوقسمت اهداف عملی و اهداف کاربردی تقسیم می شوند.
1-5-1 اهدف علمی تحقیق
هدف کلی این تحقیق بررسی رابطه بین برخی از ابزارهای نظارتی راهبری شرکت و معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادر تهران می باشد. جهت دستیابی به این هدف کلی، آن را به اهداف جزئی ذیل تفکیک و در طول انجام تحقیق، این اهداف پیگیری می شود.
1) تعیین تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر ارزش افزوده بازار
2) تعیین تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر ارزش افزوده اقتصادی
3) تعیین تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر نسبت کیو توبین
4) تعیین تاثیر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر ارزش ایجاد شده برای سهامداران
1-5-2 اهدف کاربردی تحقیق
اولین کاربرد هر تحقیق جنبه نظری و توسعه رشته مورد تحقیق می باشد که زمینه لازم را برای توسعه تئوری های آن رشته و حرکت به سمت سیستم های سازگارتر و کاراتر را مهیا می سازد اما نتایج این تحقیق با توجه به هدف کلی آن می تواند برای گروههای زیر مفید واقع شود:
1) شرکت های پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار: با توجه به این که ارزیابی عملکرد برای گروه های تشکیل دهنده واحد های اقتصادی حائز اهمیت می باشد، لذا به نظر می رسد که بکارگیری ابزارهای حاکمیت شرکتی، عملکرد شرکت را بهبود می بخشد و به سرمایه گذاران اجازه می دهد تا برآورد دقیق تری از سود شرکت داشته باشند.
2) سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان: از آنجایی که بکارگیری ابزارهای حاکمیت شرکتی باعث ارتقای شفافیت اطلاعات شرکت یا سازمان برای ذینفعان می شود لذا سرمایه گذاران می توانند از نتایج این تحقیق در جهت بهبود نظارت بر رفتار مدیران استفاده کنند. از طرفی به نظر می رسد نتایج این تحقیق می تواند راهنمایی برای سرمایه گذارانی که قصد ورود به بازار سرمایه و سرمایه گذاری بر روی سهام شرکت ها را دارند، باشد. زیرا این سرمایه گذاران قبل از سرمایه گذاری بر روی سهام شرکت ها ابتدا به بررسی عملکرد دوره های قبلی شرکت و تحلیل صورت های مالی و ترکیب سهامداران شرکت می پردازند .
3) بکارگیری نتایج تحقیق توسط سازمان حسابرسی(هیات تدوین استانداردهای حسابداری)، سازمان بورس اوراق بهادار، جامعه حسابداران رسمی و سایر مراجع تدوینکننده قوانین و مقررات.
1-6 تبیین فرضیههای تحقیق
در این تحقیق فرضیه اصلی این است که «بین ابزارهای نظارتی راهبری شرکت و معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد رابطه وجود دارد» اما به علت اینکه هم ابزارهای نظارتی راهبری شرکتی و هم معیارهای اقتصادی عملکرد دارای شاخص های متنوعی می باشند بنابراین این فرضیه را به فرضیات فرعی زیر تقسیم می کنیم، و در طی تحقیق به دنبال آزمون این فرضیات می باشیم.
1) ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر معیار ارزش افزوده بازار تاثیر دارند.
1-1) مالکیت نهادی بر معیار ارزش افزوده بازار تاثیر دارد.
1-2) تمرکز مالکیت بر معیار ارزش افزوده بازار تاثیر دارد.
1-3) درصد مالکیت بزرگترین سهامدار شرکت بر معیار ارزش افزوده بازار تاثیر دارد.
1-4) درصد مالکیت سهام آزاد شناور بر معیار ارزش افزوده بازار تاثیر دارد.
2) ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر معیار ارزش افزوده اقتصادی تاثیر دارد
2-1) مالکیت نهادی بر معیار ارزش افزوده اقتصادی تاثیر دارد.
2-2) تمرکز مالکیت بر معیار ارزش افزوده اقتصادی تاثیر دارد.
2-3) درصد مالکیت بزرگترین سهامدار شرکت بر معیار ارزش افزوده اقتصادی تاثیر دارد.
2-4) درصد مالکیت سهام آزاد شناور بر معیار ارزش افزوده اقتصادی تاثیر دارد.
3) ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر نسبت کیوتوبین تاثیر دارد.
3-1) مالکیت نهادی شرکت بر معیار نسبت کیوتوبین تاثیر دارد.
3-2) تمرکز مالکیت بر معیار نسبت کیوتوبین تاثیر دارد.
3-3) درصد مالکیت بزرگترین سهامدار شرکت بر معیار نسبت کیوتوبین تاثیر دارد.
3-4) درصد مالکیت سهام آزاد شناور بر معیار نسبت کیوتوبین تاثیر دارد.
4) ابزارهای نظارتی راهبری شرکت بر ارزش ایجاد شده برای سهامداران تاثیر دارد
4-1) مالکیت نهادی شرکت بر معیار ارزش ایجاد شده برای سهامداران تاثیر دارد.
4-2) تمرکز مالکیت بر معیار ارزش ایجاد شده برای سهامداران تاثیر دارد.
4-3) درصد مالکیت بزرگترین سهامدار شرکت بر معیار ارزش ایجاد شده برای سهامداران تاثیر دارد.
4-4) درصد مالکیت سهام آزاد شناور بر معیار ارزش ایجاد شده برای سهامداران تاثیر دارد.
1-7 قلمرو تحقیق
قلمرو تحقیق به سه قسمت کلی قلمرو موضوعی تحقیق، قلمرو زمانی و قلمرو مکانی تحقیق تقسیم می شود.
1-7-1 قلمرو موضوعی تحقیق
قلمرو موضوعی تحقیق حاضر ابزارهای نظارتی راهبری شرکت و معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد می باشد.
1-7-2 قلمرو زمانی انجام تحقیق
قلمرو زمانی انجام تحقیق از سال 1383 تا سال 1389 در نظر گرفته شده است.
1-7-3 قلمرو مکانی تحقیق
اطلاعات مورد نیاز این نوشتار مربوط به شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است و به
دلیل جامعیت و سهولت دسترسی به بورس اوراق بهادار قلمرو مکانی این تحقیق تهران می باشد.
تسهیم دانش به عنوان یکی از فرایند های مدیریت دانش می باشد (داونپورت و پروساک ،1998 ). تسهیم دانش فرایند انتقال دانش از یک فرد به فرد دیگر بوده (پارک و همکاران ،2003 ) و امکان دارد در این فرایند افراد بتوانند دانش صریح یا ضمنی را با هم مبادله کنند ودانش جدیدی را خلق نمایند (وان دن هوف ،2003 ).
به نظر منطقی می رسد که خلق موثر و انتقال دانش می تواند منجر به مزیت رقابتی و افزایش عملکرد گردد (کاگوت و زاندر ،1992؛ گرنت ،1996 ). بنابراین کارکنان سازمان های مدرن در جهت مدیریت دانش و تلاش جهت افزایش توانمندی خود برای تسهیم دانش در درون سازمان باهم به رقابت می پردازند. در حقیقت دانش امروزه یک دارایی ارزشمندی است که مزایای ناگفته بسیاری را به همراه می آورد و تمایز بین سازمان های موفق و ناموفق را مشخص می سازد (یوسف و بخری ،2010) . اگر تسهیم دانش به خوبی انجام گیرد منجر به توسعه و افزایش کیفیت ارائه خدمات در سازمان ها بخصوص در سازمان های دولتی می شود و همچنین جهت رسیدن به مزیت رقابتی در سازمان های بخش عمومی باید ارائه خدمات با کیفیت به عامه مردم مد نظر باشد و در اینجا هدف تولید کالاهای با کیفیت نیست بلکه ارائه خدمات با کیفیت به عامه مردم ضروری می- باشد(بینز و شارف ،2003) .دانشگاه ملی سنگاپور در بررسی های خود به این نتیجه رسید که تسهیم دانش مهمترین بعد مدیریت دانش می باشد (یوئن،2007 ).
مطالعاتی که قبلا انجام گرفته اند فاکتور های تاثیر گذار زیادی را بر عمل تسهیم دانش را بیان کرده اند . ولی این مطالعات اغلب بر جنبه های تکنولوژیکی و سازمانی تسهیم دانش تمرکز کرده اند .مطالعات بسیار کمی تاکید بر سایر فاکتورها مانند جنبه های فردی کرده اند ( سمیه و وهبا ،2007 ).
الهوامده (2003 )توصیه می کند که امروزه دیگر محققان باید جهت مطالعاتشان را به سمت جنبه های فردی تنظیم کنند و به جنبه های فردی بیشتر از جنبه های سازمانی و تکنولوژیکی توجه کنند.
به همین منظور در این پژوهش تاثیر چهار ویژگی فردی بر کیفیت تسهیم دانش در نظر گرفته شد که بصورت ذیل تعریف شده اند:
آگاهی:در سال های اخیر مفهوم آگاهی[2] بطور فزاینده توسط محققان مدیریت دانش و جوامع پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است. آن ها به این نتیجه رسیده اند که آگاهی به عنوان مکانیسمی جهت افزایش مشارکت و تسهیم دانش در فرایند مشارکت جویانه بکار می رود( دانشگر ،2001).وجود آگاهی بین کارمندان تمام سطوح سازمانی نشانگرپیاده سازی موفقیت آمیزبرنامه مدیریت دانش درسازمان هامی باشد ( چونگ و پاندیا ، 2003). تمام مدیران ارشدبایدازاهمیت تسهیم دانش آگاه باشندو باید فرهنگ تسهیم دانش را ایجاد کنند (وان دن برینک ، 2003).
در این مطالعه ،آگاهی به عنوان میزانی که کارمند از مدیریت دانش با خبر است و اهمیت مزایای تسهیم دانش را درک می کند ، تعریف می شود و این آگاهی می تواند بر کیفیت تسهیم دانش اثر بگذارد.
اعتماد :در تسهیم دانش ، افراد برای تبادل دانش با یکدیگر رابطه برقرار می کنند و اعتماد[3] کلیدی ترین عامل و شرط برای انتقال دانش می باشد ( داونپورت و پروساک ، 1998 ؛ کلمن ، 1996 ؛دیستور ، 2001 ). اعتماد در روابط میان افراد دارای بیشترین اثر می باشد و می تواند خون در جریان هر سازمان باشد. هنگامی که فردی دارای سطح بالایی از اعتماد می باشد ، می تواند بصورت اثربخش در آن سازمان کارکند (کاوی ،2006 ) .جو با اعتماد لازمه تسهیم دانش می باشد پس به همین جهت اعتماد رابطه نزدیکی با تسهیم دانش دارد ( پن و اسکاربروف ،1998 ؛ وان دن برینک ،2003 ).
شخصیت : شخصیت[4]یکی از فاکتور های تاثیر گذار بر تسهیم دانش می باشد (اواد و گریزی ، 200 ). به عنوان نمونه برون گرایی ، اعتماد به نفس و احساس امنیت از جمله ویژگی های شخصیتی هستند که می توانند در تسهیم دانش موثر باشند.
پس بنابراین شخصیت به عنوان میزان یا درجه ای که یک کارمند خود را درون گرا ،برون گرا ، دارای اعتماد به نفس و احساس امنیت یا خطرو … می داند ،تعریف شده است(اواد و گریزی ،2004 ) .
انگیزش :درتعریفی فرایند تسهیم دانش بصورت زیر معرفی شده است:
«تسهیم دانش فرایند اجتماعی و دواطلبانه اشتراک گذاشتن دانش درجهت رسیدن به اهداف سازمانی می باشد » (بولینو ،1999 ؛ بریف و موتوویدلو 1986 ؛ارگان، 1988 ).
در نتیجه این تعریف و تاکید آن بر طبیعت داوطلبانه و اجتماعی تسهیم دانش ، انگیزش [5] فردی فاکتور اصلی در توصیف رفتار تسهیم دانش می باشد . این تعریف بر عدم دخالت مدیران بر فرایند تسهیم دانش اشاره نمی- کند بلکه مدیران می توانند بر عامل انگیزش جهت پیاده کردن تسهیم دانش درمیان کارکنان از جهات گوناگون مانند (ساختار های پاداش و شیوه های مدیریتی ) اثر بگذارند (آسترلا و فری ،2000 ).
در این تحقیق عامل انگیزش به معنی میزان یا درجه ای که مدیر می تواند با استفاده از ساختار های پاداش و شیوه های مدیریتی و … باعث انگیزش کارکنان ،جهت تسهیم دانش شود.
در سال های اخیر تسهیم دانش در بخش عمومی دارای اهمیت زیادی شده است (ژانگ و همکاران، 2006 ). تسهیم دانش به عنوان زیرمجموعه مدیریت دانش دارای اولویت بیشتری در خط مشی های اطلاعاتی سازمان می باشد (توماس ، 2005 ) .برای سازمان های غیر انتفاعی مانند موسسات دولتی ، تسهیم دانش باعث افزایش مستمر عملکرد و منجر به افزایش رضایت مشتریان و کارمندان می شود ( پن واسکاربروف ، 1998).
چون تحقیقات زیادی در این زمینه در کشور صورت نگرفته است ضروری به نظر می رسد که در این زمینه مطالعاتی انجام شود . این مطالعه بر فاکتور های فردی جهت تسهیم دانش تمرکز می کندوبسیار مهم است که ما فاکتور های فردی را که بر تسهیم دانش اثر میگذارند ، شناسایی کنیم .زیرا برخی از کارمندان دانش را برای خود به عنوان یک قدرت می دانند و تمایلی برای تسهیم آن ندارند ( لو و همکاران ، 2003).
خود دانش به تنهایی ارزش ندارد و آن چیزی که به دانش ارزش می دهد تسهیم دانش می باشد و عامل مهم در تسهیم دانش کیفیت آن می باشد ( اسمال و ساژ،2006 ).
اغلب مطالعاتی که قبلا صورت گرفته است به رفتار تسهیم دانش بیشتر از کیفیت آن تاکید می نمایند. بنابراین هدف این مطالعه تحقیق درباره کیفیت تسهیم دانش می باشد زیرا کیفیت تسهیم دانش امروزه به یک نگرانی عمده در جوامع رشد یافته تبدیل شده است (چیو وهمکاران ،2006 ).
و همچنین در اداره کل امورمالیاتی استان آذربایجان غربی ، که یک سازمان خدمت رسان می باشد و در جهت ارائه خدمت به جامعه تاسیس شده است نیاز است که به نقش تسهیم دانش در افزایش سطح کیفیت ارائه خدمت به عامه توجهی خاص شود و با توجه به اینکه در این زمینه تحقیقاتی در اداره کل امورمالیاتی صورت نگرفته است نیاز است که جهت رفع این خلاء تحقیقاتی گام هایی برداشته شود و در جهت توانمند سازی افراد درون این سازمان به افزایش کیفیت ارائه خدمات به ذینفعان سازمان توجهی خاص شود.
1-4- اهداف تحقیق
با توجه به اینکه اداره کل امور مالیاتی استان آذربایجان غربی یک اداره دولتی می باشد و هدف از ایجاد سازمان های دولتی کسب منفعت عامه و ارائه خدمات با کیفیت به عامه مردم می باشد نیاز است که در جهت ارتقای ارائه خدمات با کیفیت به عامه مردم توجهی خاص شود و در تحقق این هدف ، ضروری به نظر می رسد که به فاکتور های فردی که منجر به عمل تسهیم دانش می شود توجه خاصی شود و با توجه به خلاء های تحقیقاتی موجود درباره ی موضوع پژوهش که در این اداره وجود دارد ،نیاز است در این باره تحقیقاتی انجام گیرد و از نتایج حاصل از آن در جهت تقویت عمل به اشتراک دانش ، یادگیری سازمانی و ارائه خدمات با کیفیت به عامه ی مردم ، استفاده شود.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
مطالعات اخیر در حوزه منابع انسانی بر پنچ ویژگی شخصیت، استعداد، علاقه، هوش و مهارت به عنوان موفقیت نیروی انسانی در پیشبرد اهداف سازمانی و ایجاد رضایت شغلی، یادگیری سازمانی، گرایش دانش و ضریب آفرینش و زایایی کارکنان مؤثر است (سیدجوادین، 1387). امروزه صحبت از انواع مختلف هوش است. در هر مورد، هوش به توانایی دریافت، درک و کاربرد نمادها و سمبل ها که نوعی توانایی انتزاعی است، اشاره دارد. امروزه هوش، پیشوند بسیاری از مفاهیم مدیریتی شده است و این نشاندهنده تغییر نگاه سازمانها و متفکران سازمانی از هوش تستی بر رویکرد های نوین به مقوله هوش است. یکی از انواع هوش، هوش سازمانی است. هوش سازمانی، ما را برای تصمیمگیری سازمانی توانمند میسازد. هوش سازمانی یعنی داشتن دانشی فراگیر از همه عواملی که بر سازمان مؤثر است. داشتن دانشی عمیق نسبت به همه عوامل مثل مشتریان، رقبا، محیط اقتصادی، عملیات و فرآیندی سازمانی که تأثیر زیادی بر کیفیت تصمیمات مدیریتی در سازمان می گذارد، هوش سازمانی است (ابرزی، 1385، 25). در دنیای متلاطم و پرشتاب امروز افرادی موفق و کارا هستند که از بهره هوشی بالا بهرهمند هستند. چنین افرادی با بهرهگیری از هوش خدادادی خود بر مسائل و مشکلات زندگی غلبه میکنند. در دنیای سازمانی نیز وضع به همین گونه است، بخصوص این که در عصر حاضر هرچه زمان به جلوتر میرود، با توجه به پیشرفت علوم و فنون و پیدایش نیازها و چالشهای جدید، سازمانها پیچیدهتر و اداره آنها مشکلتر میشود. این مفهوم زمانی اهمیت بیشتری مییابد که بپذیریم علاوه بر منبع عظیم و خلاق انسان هوشمند، ابزار مکانیکی هوشمند نیز در روند عملکرد سازمانها نقش دارند. بنابراین، در سازمانهای پیچیده امروزی، هوش سازمانی برآیند هوشِ فعّال انسانی و هوش مصنوعی است. بیتردید، مدیران سازمانها برای پویایی و افزایش کارایی سازمان خود راهی جز بهرهگیری از این دو جریان هوشمند نخواهند داشت (حیاتی، 1385).
امروزه با اطمینان کامل میتوان ادعا کرد که شناسایی و استفاده از هوش سازمانی میتواند قدرت رقابتپذیری یک سازمان را افزایش دهد و از دیگر سازمانها متمایز نماید. ضرورت بررسی هوش سازمانی در حال حاضر پاسخ به شرایط فعلی و نیاز مدیران و کارکنان است. سازمانهای خدماتی و بیمهای با بهرهگیری از هوش سازمانی، اثربخشی استفاده از ساختارهای اطلاعاتی موجود را در راستای اهداف خویش افزایش داده و اطلاعات از حالت عملیاتی و محدود شده به استفاده در لایههای اجرایی سازمان برای استفاده مدیران توسعه داده شود.
با سنجش اثربخشی میتوان نقاط قوت و ضعف برنامهها را تشخیص داد و از این طریق به شناخت لازم برای طراحی برنامههای با کیفیتتر دست یافت. برای اینکه بتوان دانست سازمانی موفق عمل میکند یا خیر باید ابزاری داشته باشیم که از آن طریق بتوانیم به عنوان محک عملکرد سازمان استفاده نماییم این محک میتواند اثربخشی سازمانی باشد که با رویکردهای مختلف میتوان بدان دست یافت. در واقع برای اینکه بدانیم مدیری اثربخش است یا خیر باید ببینیم به اهداف سازمانی رسیده است یا خیر؟ به عبارت دیگر یعنی اینکه اثربخشی صورت گرفته یا نه؟ صاحبنظران و محققین معتقدند که اثربخشی موضوعی اصلی در تمامی تجزیه و تحلیلهای سازمانی است و تصور سازمانی که اثربخشی برایش مهم نباشد، مشکل است. صاحبنظران و محققان توجه به موضوع اثربخشی سازمانی را باعث توسعه تئوریهای سازمانی و موضوع اصلی در عرصه مدیریت میدانند.
نکته مهم و اساسی دیگر در مورد اثربخشی آن است که قبل از آنکه درصدد بررسی نحوه اندازهگیری اهداف باشیم، میبایست در پی انجام صحیح فرآیند آموزش و اطمینان از تحقق آن در هر مرحله از این فرآیند باشیم. با مطالعه تاریخچه کیفیت در مییابیم که در گذشتهای نه چندان دور، تولیدکنندگان برای اطمینان از کیفیت به بازرسی محصول نهایی توجه داشتند و در واقع بازرسی زمانی انجام میشد که محصول تولید شده بود و فرصتی برای رفع خطاهای احتمالی وجود نداشت درحالی که با طرح موضوع تضمین کیفیت بحث ایجاد کیفیت و اطمینان از وجود آن طی مراحل مختلف تولید مطرح گردید (زارعی، 1384، 61).
یکی از مباحث اساسی در نظریه سازمانی، اثربخشی سازمانی است که آن را ملاکی برای ارزیابی عملکرد سازمانی محسوب میکنند. اهمیت رویکرد ترکیبی درحوزههای علوم انسانی، دانشمندان را به بررسی موضوعات سازمانی درسطوح سه گانه تعریف، نظریه و تحقیق جهت میدهد (زکی، 1383). از طرفی درمورد مفهوم اثربخشی تعریف جامع و مشخصی وجود ندارد زیرا فرآیند دستیابی به آن، کار دشواری است (زارعی، 1384، 60).
ظهور سازمانهای درمانی و بیمهای مختلف در جامعه امروزی و گسترش روزافزون آنها یکی از ویژگیهای بارز محیط درمانی و بیمهای است از طرفی تنوع و گوناگونی یکی از ویژگیهای بارز در دنیای مدیریت امروز است. بدیهی است هر سازمان برای نیل به اهدافش نیازمند مدیران هوشمند و توانایی دارد که با هوشمند کردن سازمان خود و ضمن بسیج امکانات، سازمانها را به سوی هدف مشخص و معین رهبری و هدایت نماید. با توجه به اهمیت هوش سازمانی برای سازمانها در ایجاد تفکر خلاق، کشف الگوها، تحلیل مشکلات و تأثیرات مثبت و مستقیم این هوش بر اثربخشی سازمانی و کارکنان، ضرورت آشنایی سازمان با این مفهوم را بیش از پیش طلب می نماید.
با توجه به اینکه مدیران در سازمانهایی فعالیت میکنند که متأثر از محیط داخلی و خارجی خود می باشند و در مقابل پاسخگویی به مسائل و مشکلات خود مثل انسانها نیازمند قدرت یادگیری هستند. بنابراین مسئله هوش سازمانی میتواند در این مهم کمک شایانی به مدیران و کارکنان کرده و آنها را قادر سازد تا با توجه به حافظۀ سازمانی خود پاسخگوی نیازها و مشکلات و عکسالعمل به موقع به تغییرات محیطی باشند. بنابراین مدیران برای پیشبرد اهداف سازمانی و دستیابی به آنها نیاز به هوش سازمانی دارند که بتواند با متکی به آن عملکرد خود را بهبود دهند.
هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر هوش سازمانی بر اثربخشیسازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجانشرقی میباشد. برای این منظور هوش سازمانی بر اساس نظریه کارل آلبرخت در هفت بعد؛
و همچنین اثربخشی سازمانی بر اساس نظریه استیفن پیرابینز(معیارهای سیگانه اثربخشی) شامل:
تعریف گردیده تا تأثیر هوش سازمانی و ابعاد آن بر اثربخشی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجانشرقی مورد بررسی قرار گیرد. بطور کلی تحقیق حاضر در پی پاسخگویی به سئوال زیر است:
هوش سازمانی مدیران بر اثربخشی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجانشرقی چه تأثیری دارد ؟
3-1- سؤال آغازین
پرسش آغازین تحقیق حاضر عبارت است از:
هوش سازمانی مدیران بر اثربخشی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجانشرقی چه تأثیری دارد؟
4-1- اهمیت و ضرورت تحقیق
انسانها در عصر اطلاعات و ارتباطات بزرگترین سرمایههای هر سازمانی میباشند. بسیاری از دانشمندان دانش مدیریت سرمایههای انسانی را یگانه منبع پایدار مزیت رقابتی سازمانها میدانند. در گذشته این اعتقاد وجود داشت که گذشته چراغ راه آینده است ولی امروزه این اصل به دلیل شتاب تحولات و دگرگونی محیط کارآیی خود را از دست داده است. در چنین شرایط دشوار چه باید کرد؟ آیا باید وقایع آینده را به بخت و اقبال واگذار نمود یا با تدبیر و دوراندیشی برای رویارویی با تحولات آینده آماده شد؟ رویکردهای دنیای پیشرفته به روند پویایی محیط، توسعه قابلیتهای رهبری و مدیریتی سازمان و سعی در ایجاد سازمان یادگیرنده و دانشآفرین بوده است. در این رویکرد، شناسایی افراد مستعد برای تقبل مسئولیتهای بالاتر و سپس تجهیز و تواناسازی آنان با اجرای برنامه های متنوع، آگاهی از آخرین دستاوردهای علمی و فنون و مهارت های مدیریت مورد تأکید قرار می گیرد.
به دلیل ماهیت عصری که در آن به سر میبریم تفاوت بسیاری میان سازمانهای امروزی و گذشته وجود دارد و در این ارتباط چارلز هندی از صاحبنظران رشته مدیریت میگوید: مدیران امروز با سازمانهایی سروکار دارند که شباهتی به سازمانهای گذشته ندارند، یکی از ویژگیهای اساسی سازمانهای جدید شکلگیری آنها بر اساس یادگیری است. بنابراین مدیران و کارکنان همواره در حال یادگیری بوده و مهارتهای جدید کسب میکنند، چرا که قدرت هر سازمان متناسب با میزان آموزش دایمی مدیران و کارکنان آن است (البرزی، 1385، 12). هوش سازمانی به تحصیل و کسب دانش اشاره دارد که از راه به کارگیری انسان، رایانه و سایر وسایل صورت میپذیرد و دانش مرتبط با محیط فعالیت سازمان (هم محیط داخلی و هم محیط خارجی) را مد نظر قرار داده است (وظیفهدوست و همکاران، 1387، 38). از طرفی به جهت اینکه تمامی سازمانها در تلاش هستند تا به سرمنزل مقصود خود که همان بالا بردن اثربخشی سازمانشان باشند لذا توجه به مفهوم اثربخشی بیش از پیش نمایان میشود بدین منظور گلمن( 1998) در کتاب خود به نام «کار با هوش عاطفی بر نیاز به هوش در محیط کار- محیطی که اغلب به عقل توجه میشود تا سایر احساسات- تمرکز میکند. او معتقد است نه تنها مدیران و رؤسای شرکتها نیازمند هوش عقلی هستند، بلکه هر کسی که در سازمان کار میکند نیازمند هوش است (مُرِی، 1998، 2). اما هرچه در سازمان به سمت سطوح بالاتر میرویم، اهمیت هوش در مقایسه با هوش عقلی افزایش می یابد (Goleman et al, 2001, p. 47).
از آن جایی که سازمانهای خدماتی و از جمله سازمان تأمین اجتماعی و سازمانهای زیرمجموعهی آن با برخورداری از یک مدیریت کارآمد و شایسته و در عین حال با داشتن تسلط کافی مدیران این سازمانها بر هوش سازمانی و رفتار بهتر با کارکنان میتوانند به سیاستها و اهداف خود جامهی عمل پوشانده و ضمن تلاش در جهت برخورداری از ویژگیهای اثربخشی سازمانی به عنوان یک سازمان پیشرو معرفی شوند. بنابراین اهمیت رابطهی این دو متغیر بیشتر احساس میشود. در تحقیق حاضر تلاش به عمل آمده تا به استناد نظریهها و تحقیقات انجام یافته، تأثیر هوش سازمانی مدیران بر اثربخشی سازمانی مورد بررسی و مداقه بیشتر قرار گیرد. همچنین نظر به روشهای سنتی موجود در سازمان تأمین اجتماعی کشور و نارسایی این روشها در ارائه خدمات جدید، و با توجه به اینکه هم اکنون هوش سازمانی در قلمرو مکانی مورد نظر به عنوان یک نیاز شناخته میشود و موضوع جدیدی میباشد و همچنین به دلیل کمبود پژوهشهای صورت گرفته در رابطه با موضوع هوش سازمانی در ایران، این موضوع نیازمند بحث بیشتری می باشد.
5-1- اهداف تحقیق
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر هوش سازمانی مدیران بر اثربخشی سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجانشرقی میباشد که در راستای این هدف، اهداف زیر دنبال میشود:
و اهداف کاربردی این تحقیق نیز عبارت است از:
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………171
5-2 نتایج تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..172
5-3 پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………..176
5-4محدودیت ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………..179
فهرست منابع و ماخذ
منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..181
منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………185
پیوستها
پیوست شماره 1مصاحبه………………………………………………………………………………………………………………………………188
پیوست شماره2 پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………………..189
پیوست شماره3 مقادیر آلفای کرونباخ برای خرده متغیرها…………………………………………………………………………….192
پیوست شماره4 جدول تعیین حجم نمونه مورگان و کوهن…………………………………………………………………………..200
فهرست جدول ها
جدول2-1 ابزارهای اتوماسیون اداری مطابق با برنامه OAS…………………………………………………………………………..79
جدول2-2ابزارهای اتوماسیون اداری مطابق با برنامهTPS……………………………………………………………………………….79
جدول2-3زیرسیستم اتوماسیون مالی رایورز مبتنی بر فرایندهای تجمیع DWH………………………………………106
جدول2-4 کارکنان شهرداری بر اساس نوع مسؤولیت مدیریتی……………………………………………………………………118
جدول3-1 آزمون آلفای کرونباخ برای پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………..137
جدول4-1جنسیت افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………………………145
جدول4-2سطح تحصیلات افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………….146
جدول4-3سابقه خدمت افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………………147
جدول4-4 نوع مسئولیت افراد نمونه……………………………………………………………………………………………………………….148
جدول4-5 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرها……………………………………………………………………………………149
|
جدول4-6 آزمون کولموگرف اسمیرنف برای نرمال بودن مقادیر……………………………………………………………………153
جدول4-7 آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر سرعت تصمیم گیری……………………………………………157
جدول4-8آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر سرعت تصمیم گیری………………………………158
جدول4-9آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر دقت تصمیم گیری………………………………………………..159
جدول4-10آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر دقت تصمیم گیری……………………………….159
جدول4-11آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر بهنگام بودن تصمیم گیری…………………………………160
جدول4-12آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیربهنگام بودن تصمیم گیری…………………….160
جدول4-13آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر اقتصادی بودن تصمیم گیری………………………………161
جدول4-14آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر اقتصادی بودن تصمیم گیری……………….161
جدول4-15آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر صحت تصمیم گیری…………………………………………..162
جدول4-16آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر صحت تصمیم گیری…………………………….162
جدول4-17آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر بهبودعملکرد تصمیم گیری……………………………….163
جدول4-18آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر بهبودعملکرد تصمیم گیری…………………163
جدول4-19آزمون t تک گروهی برای میانگین متغیر مقایسه اتوماسیون……………………………………………….164
جدول4-20آزمون t تک گروهی برای اختلاف میانگین متغیر مقایسه اتوماسیون…………………………………164
جدول4-21 میانگین رتبه متغیرها……………………………………………………………………………………………………………..165
جدول4-22آماره آزمون………………………………………………………………………………………………………………………………..165
جدول4-23 مجموع ماتریس ها……………………………………………………………………………………………………………………166
جدول4-24 آزمون تحلیل عاملی بارتلت………………………………………………………………………………………………………166
جدول4-25 مجموع واریانس مؤلفه ها…………………………………………………………………………………………………………167
فهرست نمودارها و شکل ها
شکل2-1 ارتباط نظام اطلاعات و سازمان……………………………………………………………………………………………………..25
|
شکل2-2 مدل اصلی عناصر سیستم های مکانیزه اداری و مالی……………………………………………………………….82
شکل2-3 چارت کلی شهرداری قزوین و توابع آن………………………………………………………………………………………….117
نمودار4-1جنسیت افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………………………145
نمودار4-2سطح تحصیلات افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………….146
نمودار4-3سابقه خدمت افراد نمونه…………………………………………………………………………………………………………………147
نمودار4-4 نوع مسئولیت افراد نمونه……………………………………………………………………………………………………………….148
نمودار4-5 تاثیر اتوماسیون بر سرعت تصمیم گیری………………………………………………………………………………………150
نمودار4-6 تاثیر اتوماسیون بر دقت تصمیم گیری………………………………………………………………………………………….150
نمودار4-7تاثیر اتوماسیون بربهنگام بودن تصمیم گیری………………………………………………………………………………..151
نمودار4-8تاثیر اتوماسیون براقتصادی بودن تصمیم گیری…………………………………………………………………………….151
نمودار4-9تاثیر اتوماسیون بربهبودعملکرد تصمیم گیری……………………………………………………………………………….152
نمودار4-10مقایسه تاثیر اتوماسیون رایورز با سایر اتوماسیون ها…………………………………………………………………..152
نمودار4-11مربوط به خطی بودن متغیر سرعت تصمیم گیری……………………………………………………………………..154
نمودار4-12مربوط به خطی بودن متغیر دقت تصمیم گیری…………………………………………………………………………154
نمودار4-13مربوط به خطی بودن متغیر بهنگام بودن تصمیم گیری…………………………………………………………….155
نمودار4-14مربوط به خطی بودن متغیر اقتصادی بودن تصمیم گیری…………………………………………………………155
نمودار4-15مربوط به خطی بودن متغیر صحت تصمیم گیری………………………………………………………………………156
نمودار4-16مربوط به خطی بودن متغیر بهبودعملکرد تصمیم گیری……………………………………………………………156
نمودار4-17مربوط به خطی بودن متغیر مقایسه اتوماسیون ها……………………………………………………………………..157
ساختارگزارش تحقیق:
این تحقیق در پنج فصل به شرح زیر تنظیم شده است:
|
فصل اول: در این فصل پرداختن به تبیین موضوع تحقیق، اهمیت ضرورت، اهداف، سوالات، فرضیه ها و متغیر های تحقیق مد نظر قرار گرفته است.
فصل دوم: دراین فصل به ادبیات، مبانی نظری و پیشینه تحقیق، معرفی نرم افزار اتوماسیون جامع اداری و مالی رایورز و مقایسه های انجام پذیرفته و معرفی شهرداری قزوین پرداخته شده است.
فصل سوم: در این فصل به روش تحقیق، جامعه آماری و حجم نمونه مورد تحقیق، معرفی ابزار های جمع آوری اطلاعات، روایی و پایانی پرسشنامه پرداخته شده است.
فصل چهارم: در این فصل، تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق پرسشنامه بر اساس جامعه آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
فصل پنجم: در آخرین فصل از فصول پنجگانه این تحقیق، پس از بیان نتایج حاصله شامل توصیف، تبیین، تطبیق و تجویز ارائه پیشنهاد ها و راهکارهایی بر اساس آنها، محدودیتها ی تحقیق عنوان شده است.
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………… 134
پیوست ها ……………………………………………………………………………………………………………… 135
پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………… 136
جلد انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………….. 140
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 1-1 – سازماندهی پژوهش ……………………………………………………………………….. 9
شکل 2-1 – مدل مفهومی تحقیق ……………………………………………….. …………………… 74
شکل 4-1- مدل معادلات ساختاری درحالت تخمین ضرایب استاندارد…………………………….. 102
شکل 4-2- مدل معادلات ساختاری درحالت معناداری ((T.value…………………………………… 105
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1 – تعاریف سرمایه اجتماعی ……………………………………………………………. 18
جدول 2-2 – ابعاد سرمایه اجتماعی از دیدگاه والیس ……………………………………… 54
جدول 2-3 – پیشینه داخلی ……………………………………………………………………………. 68
جدول 2-4- پیشینه خارجی ……………………………………………………………………………….. 72
جدول 3-1- برآورد پایایی بخشهای مختلف پرسشنامه ……………………………………….. 87
جدول 4-1-آمار توصیفی ویژگی های جمعیت شناختی ……………………… …………….. 90
جدول 4-2- شاخص های برازش مدل ……………………………………………………………. 107
جدول 4-3- ماتریس کوواریانس میان متغیرهای پنهان ……………………………………… 108
جدول 4-4- نتایج تحلیل عاملی تاییدی مرتبه اول و دوم برای متغیر مدیریت ا ستعداد …. 109
جدول 4-5- نتایج تحلیل عاملی تاییدی برای متغیر سرمایه اجتماعی ………………………… 111
جدول 4-6- ضرایب مسیر – آماره t ونتیجه فرضیه تحقیق …………………………………….. 113
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1 – وضعیت تاهل پاسخ دهندگان …………………………………………………………. 91
نمودار 4-2- وضعیت جنسی پاسخ دهندگان ………………………………………………………. 92
نمودار 4-3- وضعیت سنی پاسخ دهندگان ………………………………………………………….. 92
نمودار 4-4- وضعیت استخدامی پاسخ دهندگان …………………………………………………… 93
نمودار 4-5- وضعیت سابقه خدمت پاسخ دهندگان ………………………………………………. 93
نمودار 4-6- وضعیت تحصیلات پاسخ دهندگان ………………………………………………….. 94
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)